گشتی در بازار تبریز؛ راهنمای بازدید از بزرگترین بازار سرپوشیده جهان

بازار سرپوشیده تبریز تنها یک مرکز خرید نیست، بلکه به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری این شهر محسوب می‌شود. دلیل آن، بزرگ بردن و وسعت بالای بازار تبریز است. همچنین از آنجا که بازار تبریز در اواخر حکومت زندیه و قاجار تاسیس شده است، یک مرکز تاریخی نیز به حساب می‌آید. در این بازار بیش از 5 هزار فروشگاه فعالیت دارد که در سفر به تبریز می‌توانید از همه آن‌ها دیدن کنید. در ادامه با ما همراه باشید تا در این بازار بزرگ و سرپوشیده گشت و گذاری داشته باشیم.

نمایی از بازار سرپوشیده تبریز

بازار تبریز در کجای شهر قرار دارد؟

بازار بزرگ تبریز به عنوان یکی از بزرگترین بازارهای سرپوشیده ایران و جهان در خیابان جمهوری شهر تبریز واقع شده است. این بازار در همه ایام هفته (جز روز جمعه) باز است. از ویژگی‌های بازار تبریز می‌توان به بزرگ بودن آن اشاره کرد که در مساحتی بیش از یک کیلومتر مربع واقع شده است.

وقتی به این بازار سرپوشیده قدم می‌گذارید، چینش آجرها و معماری آن شما را به صد سال یا شاید هم دویست سال پیش می‌برد. این بازار از 5500 غرفه تشکیل شده است؛ همچنین 20 راسته، 25 تیمچه و 35 سرا دارد. از زمان تاسیس بازار تبریز، مکان‌های دیگری نظیر مسجد، کاروانسرا و حمام نیز در دل این بازار ساخته شد.

از آنجا که بازار بزرگ تبریز دارای بافت تاریخی با ساختار منحصر به فرد است، در سال 1354 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. جالب است بدانید در سال 1389 نیز در میراث جهانی یونسکو به عنوان بخشی از جاده ابریشم ثبت شد.

در این بازار می‌توانید هر نوع فروشگاهی را پیدا کنید. از فروشگاه‌های پوشاک و کفش گرفته تا غرفه‌های عرضه موادغذایی، پارچه و صنایع دستی، فرش، گیاهان دارویی و ... همگی در این بازار جا گرفته‌اند. ناگفته نماند در بازار تبریز خبری از فروشگاه‌های محصولات مدرن مثل گوشی همراه و ... نیست؛ اما تا دلتان بخواهد انواع فرش دستباف و صنایع دستی به چشم می‌خورد.

معماری و بافت بازار تبریز

احتمالا شما هم تا اینجا مشتاق بازدید از بازار سنتی تبریز شده‌اید؛ بهتر است قبل از دیدن از این بازار بدانید بافت آن به چه شکل است! بازار تبریز چندین بار مرمت شده است تا به شکلی درآید که امروز مشاهده می‌کنید. نمای بیرونی بازار با بافت شهری کاملا هماهنگ است؛ به طوری که اگر از خیابان به بازار نگاه کنید، حدس نمی‌زنید اینجا یک بنای تاریخی مربوط به دهه‌ها سال پیش قرار داشته باشد.

در داخل بازار سرپوشیده تبریز می‌توانید از چندین مسجد و بنای تاریخی هم دیدن کنید که از جمله آنها می‌توان به مسجد جامع تبریز، مدرسه صادقیه و مدرسه حاج صفرعلی اشاره کرد.

برای ساخت این بازار از سفال‌های آجری استفاده شده است. دریچه‌هایی که در مرکز طاق وجود دارند، علاوه بر تأمین نور طبیعی برای زمان روز، به تهویه هوا نیز کمک زیادی می‌کنند. دیوارهای بازار نیز با ضخامت بالایی ساخته شده‌اند که باعث حفظ گرما در فصل سرد زمستان می‌شود.

تصویری از معماری بازار تبریز

بعد از خرید بلیط هواپیما تهران تبریز حتما بازدید از این جاذبه دیدنی را هم در برنامه سفر خود بگنجانید. اگر کنجکاوید بدانید بازار بزرگ تبریز از چه قسمت‌هایی تشکیل شده است، مقاله را دنبال کنید:

تیمچه‌های بازار تبریز

یکی از بخش‌های بزرگ بازار تبریز تیمچه است که در آنجا یک محصول خاص عرضه می‌شود. قیمت محصولات در این قسمت گرانتر است و عموما به فروش کالاهای لوکس، دست‌ساز و سنتی اختصاص دارد. برای مثال می‌توان به حجره‌های کفاش‌ها، پارچه فروش‌ها، چینی فروش‌ها، کلاهدوزان، مسگران و حلاجان اشاره کنیم.

در تیمچه مظفریه که یکی از تیمچه های تاریخی بازار تبریز است، می‌توانید کالاهایی از قبیل فرش‌های نفیس را مشاهده و خریداری کنید. اگر می‌خواهید طلا و جواهرات بخرید، کافیست به تیمچه امیر در بازار تبریز سری بزنید.

ساختار تیمچه‌ها به این صورت است که یک سقف گنبدی و آجرکاری‌شده دارند. زمان فعالیت، درب ورودی تیمچه را باز می‌گذارند و در ایام تعطیل هم درب آن بسته است. این تیمچه‌ها در سه طبقه ساخته شده‌اند. طبقه اول برای نگهداری کالاست و در واقع انبار محصولات حجره محسوب می‌شود. اما طبقه دوم محل کسب و کار و تجارت است. طبقه سوم هم برای استراحت فروشنده‌ها در نظر گرفته شده است.

احتمالا شما هم با خواندن این مطالب راغب شده‌اید سری به سرزمین شهریار بزنید و از بازار سرپوشیده تبریز نیز دیدن کنید.

تصویری از فرش تبریز در بازار تبریز

راسته‌های بازار تبریز

بخش دیگری از بازار بزرگ و سرپوشیده تبریز، راسته‌ها هستند که شامل دو قسمت فرعی و اصلی می‌شود. راسته‌های اصلی به واسطه راسته‌های فرعی به همدیگر متصل هستند. تیمچه‌ها و سراها در حد فاصل بین راسته‌های اصلی و فرعی بازار قرار دارند.

در قسمت‌هایی که راسته‌ها به یکدیگر می‌رسند، یک سه راهی یا چهار راهی وجود دارد که سقف آن‌ها به صورت طاق‌های گنبدی است و ظاهر منحصر به فردی را به این بازار می‌بخشد. در اصل راسته‌ها همان معابر عمومی بازار هستند که درب ورودی هم ندارند. این بازار تعداد زیادی راسته دارد که شامل بازار ابوالحسن، بازار دله زن بزرگ و کوچک، بازار قدیم، بازار کفاشان، بازار صفی، بازار جمعه مسجد و بازار یمنی دوز است.

از آنجا که راسته‌های این بازار بزرگ همگی سرپوشیده هستند، در فصل زمستان و بهار که با بارش برف و باران مواجه‌ایم، در بازار هیچ خبری از سرما، باران و برف نیست.

کاروانسراهای بازار تبریز

صبر کنید! هنوز برای خرید بلیط هواپیما تبریز تهران زود است. اجازه دهید جاهای دیگر بازار تبریز را هم معرفی کنیم. کاروانسراها یکی از بخش‌های مهم این مرکز خرید تاریخی است و شامل تعداد زیادی کاروانسرا می‌شود. از جمله این کاروانسراها می‌توان به کاروانسرای بزرگ امیر، حاج ابوالحسن و حاج میرزا محمد اشاره کنیم که روزگاری برای خودشان بروبیایی داشتند.

ساختار کاروانسراها برای کسانی که به مراکز تاریخی و آثار باستانی علاقه زیادی دارند، بسیار جذاب است. این قسمت از بازار محوطه‌ای برای تخلیه بار، چهارپایان، اتاق‌ها و انبارها بوده است. حیاط کاروانسراها همان تنفس‌گاهی است که مسافران و حجره‌داران در آن استراحت می‌کردند. دریچه‌های بالای گنبد بازار مثل یک سیستم تهویه هوا عمل می‌کنند که هوای تازه را به داخل بازار می‌کشانند.

سراهای بازار تبریز

هنوز هم بخش‌های دیگری از این بازار وجود دارند که شما را حیرت‌زده کنند؛ شاید یک روز زمان گذاشتن برای بازدید از ساختار بازار سرپوشیده تبریز کافی نباشد. این بازار از سراهای مختلفی تشکیل شده است که از جمله آنها می‌توان به سرای حاج محمدقلی، سرای امیر، سرای گرجی‌لر، سرای میرزا مهدی، سرای خان، سرای امید و سرای کچه‌چی‌لر اشاره کنیم.

این سراها به صورت واحدهای کوچکی هستند که رو به حیاط بازار باز می‌شوند. در گذشته از این سراها برای تخلیه بار کاروان‌ها استفاده می‌شد.

دالان‌های بازار

بازار بزرگ تبریز آنقدر جاهای دیدنی و تاریخی دارد که هر چقدر برای خرید بلیط هواپیما تهران تبریز پرداخت کرده باشید، پشیمان نمی‌شوید. بازار دارای تعداد زیادی دالان است که به صورت سالن‌های باریک با سقف گنبدی هستند. از جمله این دالان‌ها می‌توان به دالان خونی، میرزا محمد، میرزا مهدی و... اشاره کنیم. این دالان‌ها بخش‌های مختلف بازار تبریز مثل سراها، کاروانسراها و تمیچه‌ها را به بازارهای اصلی متصل می‌کنند.

نمایی از بخش های داخلی بازار تبریز

مساجد و مدارس بازار تبریز

از زمانی که بازار تبریز تاسیس شد، همزمان تعدادی مدرسه علوم دینی و مسجد نیز در آن ساخته شد. در این مرکز تجاری سرپوشیده 12 مدرسه علوم دینی و 30 مسجد تاریخی قرار دارد. از جمله این مساجد می‌توان به مسجد مقبره، مسجد حجت‌الاسلام، مسجد مفید آقا و مسجد جامع اشاره کنیم. چیزی که توجه شما را به این مساجد جلب می‌کند، ساختار و معماری چشمگیر آن‌هاست. ستون‌های سنگی، مقرنس‌کاری‌ها و گنبدهای ضربی از جمله تزئینات مربوط به مساجد بازار تبریز است که چشم هر بیننده‌ای را به سمت خود جلب می‌کند.

گرمابه‌های بازار سرپوشیده تبریز

در زمان‌های گذشته وجود گرمابه برای هر بازار مهمی ضروری بود که بازار تبریز هم از آن بی‌بهره نمانده است. در این بازار تعداد زیادی گرمابه از جمله حمام قاضی، حمام میرزا مهدی، حمام خان و حمام نوبر وجود دارد که ساخت آن‌ها به دهه‌ها قبل باز می‌گردد. 

بهترین سوغات تبریز چیست؟

سخن پایانی

در این مقاله بخش‌های مختلف بازار سرپوشیده تبریز را معرفی کردیم. با توجه به اینکه یکی از بزرگترین بازارهای سرپوشیده جهان در شهر تبریز قرار دارد و یک بازار قدیمی و باستانی محسوب می‌شود، سفر به این شهر برای علاقه‌مندان به آثار تاریخی و همچنین خرید و گشت و گذار در بناهای باستانی می‌تواند جذاب و لذت بخش باشد. همچنین می‌توانید عکس های زیبایی با فرش‌های نفیس ایرانی در بازار تبریز ثبت کنید. اگر سفر به تبریز در برنامه شماست، می‌توانید از سایت تریپ آخرین قیمت بلیط هواپیما را به صورت آنلاین و لحظه‌ای مشاهده کنید. همچنین اگر تجربه سفر به تبریز و بازدید از بازار بزرگ آن را دارید، در قسمت نظرات با ما در میان بگذارید.