دیوار چین؛ ششمین عجایب هفتگانه دنیا

هرجا صحبت از عجایب هفتگانه جهان می‌شود، ناخودآگاه تصویری باشکوه از دیوار چین در ذهن‌ها نقش می‌بندد. همه‌چیز در این سازه باستانی به طرز عجیبی شگفت‌انگیز و خارق‌العاده است؛ از قدوقامت طویل و عریض آن گرفته تا تاریخ پشت‌پرده ساخت‌وساز این بنای شوکتمند و پرابهت. ما در این مطلب تصمیم داریم تا داستان دیوار بزرگ چین را با جزئیات کامل برایتان روایت کنیم. شما نیز اگر به شنیدن قصه‌های تاریخی علاقه‌مند هستید، همین‌جا بمانید.

دیوار بزرگ چین کجاست؟

دیوار چین (به انگلیسی Great Wall of China) سازه باشکوهی است که در منطقه شمالی این کشور واقع شده و از خلیج لیادونگ در شرق آغاز می‌شود و تا لینتائو در غرب چین ادامه پیدا می‌کند. البته این نکته را نباید از نظر دور داشت که بخش‌های زیادی از دیوار بزرگ چین در طول زمان فرسوده و تخریب یا ناپدید شده‌اند؛ ازهمین‌رو، تخمین دقیق موقعیت مکانی آن کمی دشوار و غیرممکن است. بااین‌حال، معروف‌ترین بخش این سازه تاریخی که گردشگران برای دیدن آن لحظه‌شماری می‌کنند، در شمال پکن قرار دارد.

طول دیوار چین ۲۱۱۹۶ کیلومتر و عرض آن معادل 4 الی 5 متر است. بنابراین، به راحتی می‌توانید لذت قدم‌زدن روی دیوار بزرگ چین و دیدن مناظر زیبا و چشم‌نواز اطراف را تجربه کنید. ارتفاع دیوار چین هم حدود 8 متر است که در برخی از قسمت‌ها بلندای دیوار آن به 14 متر هم می‌رسد.

دیوار چین روی نقشه

تاریخچه دیوار چین؛ یادگار سلسله مینگ

تاریخ خلق دیوار بزرگ چین به 700 سال قبل از میلاد می‌رسد. قبل از ظهور امپراتوری بزرگ چین ایالت‌های بزرگ و کوچکی در این کشور وجود داشتند که برای حفظ قدرت و خنثی‌کردن حملات دشمن اقدام به ساخت دیوار دفاعی در مرزهای خود کردند. با ظهور امپراتوری بزرگ چین تمامی این ایالت‌ها به تصرف چین شی هوانگ، موسس اولین سلسله امپراتوری، درآمد و به دستور او همه دیوارهای دفاعی به یکدیگر متصل شد.

با مرگ چین شی هوانگ سلسله امپراتوری چین نابود شد و پروسه ساخت دیوار چین وارد فاز دوم شد. در این دوران امپراتوری‌های مهمی همچون هان، سوئی و تانگ روی کار آمدند و هرکدام به ساخت و ترمیم گوشه‌ای از این بنای عظیم تاریخی پرداختند.

در نهایت پروسه ساخت این سازه باشکوه تاریخی با آمدن سلسله مینگ به تکامل رسید. در دوره امپراتوری این سلسله بخش‌های زیادی به دیوار چین افزوده و قسمت‌های فرسوده آن ترمیم و بازسازی شد. به جرات می‌توان گفت که آنچه امروز از شوکت و جلال این سازه باستانی به چشم می‌خورد، همگی دستاورد خوش‌فکری‌های امپراتوران بزرگ سلسله مینگ است.

ساخت دیوار بزرگ چین بیشتر از 300 سال به طول انجامیده است. نام این بنای باستانی در سال 1987 میلادی به ثبت یونسکو رسید و در سال 2007 میلادی از آن به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جهان یاد شد. 

عجایب دیوار چین؛ ششمین شگفتی جهان

دیوار چین را ششمین شگفتی از عجایب هفتگانه جهان می‌خوانند. این سازه باستانی باعظمت که نمادی باشکوه از دست‌سازه‌های بشر است، تقریبا در هیچ‌کجای دنیا نظیر ندارد. عجایب نهفته در این دیوار شاید مهم‌ترین عاملی باشند که پای این سازه تاریخی را به عجایب بزرگ دنیا باز می‌کنند. اگر موافق هستید، مروری کوتاه بر مهم‌ترین اسرار اعجاب‌آمیز این سازه باستانی داشته باشیم.

1. دیوار بزرگ چین آن‌طور که فکر می‌کنید یک دیوار ممتد نیست؛ بخش‌های زیادی از این سازه را رودها، تپه‌ها و کوه‌های تشکیل می‌دهند.
2. یکی از افسانه‌های جالبی که درباره این سازه روایت می‌شود، امکان دیدن دیوار چین از فضا است. اگرچه این افسانه حکایت از شگفتی‌های خارق‌العاده این بنا دارد، اما باید بگوییم این گزاره در جایگاه یک افسانه باقی مانده و از سندیت علمی برخوردار نیست.
3. بعد از گذشت 2000 سال از ساخت دیوار بزرگ چین هنوز هم قسمت‌های مهمی از این سازه کشف نشده است.
4. حدود 800 هزار نفر جان خود را در راه ساخت دیوار باعظمت چین از دست داده‌اند؛ به همین دلیل گروهی از باستان‌شناسان به این سازه لقب «دیوار چین بزرگ‌ترین قبرستان جهان» را اعطا کرده‌اند.
5. دیوار بزرگ چین مانند رودی خروشان از 9 استان مهم چین عبور می‌کند.
6. یک سوم دیوار چین به طرز عجیبی در طول زمان ناپدید شده است.
7. مدت زمان ساخت و ترمیم و بازسازی دیوار بزرگ چین چیزی حدود 2000 سال زمان برده است.
8. هر قسمتی از دیوار بزرگ چین با مصالح خاصی ساخته شده که به موقعیت‌های مکانی متفاوت این سازه باستانی و محدودیت معماران برای دسترسی به مصالح اشاره دارد.
9. افسانه‌های عاشقانه زیادی درباره این سازه باستانی روایت می‌شود که معروف‌ترین آن‌ها به خانم مینجیانگ تعلق دارد. همسر خانم منجیانگ یکی از کسانی بود که جان خود را برای ساخت این بنا داد. نقل است خانم مینجیانگ با شنیدن خبر فوت همسرش به قدری گریه کرد که دیوار چین فروریخت و استخوان‌های همسرش از داخل دیوار نمایان شد.

عکس دیوار چین

دیوار چین برای چه ساخته شد؟

بسیاری از افراد معتقدند ساخت دیوار چین فقط برای به‌رخ‌کشیدن امپراتوری بزرگ چین بوده است؛ اما تاریخ 2000 سال قبل را که مرور کنیم، این نکته عیان می‌شود که نقاط شمالی چین برای مدتی طولانی هدف حملات کوج‌نشینان شورشگر از جمله مغول‌ها بوده است. بنابراین، می‌توان فلسفه خلق دیوار دفاعی چین را حفاظت از مرزهای این کشور دانست.

البته ناگفته نماند که بعدها از دیوار بزرگ چین برای مقاصد تجاری و اقتصادی نیز استفاده شد. دریافت مالیات از تاجران جاده ابریشم، اداره امور مربوط به تجارت‌های داخلی و خارجی، نگهداری از کالاهای بازرگانان و نظارت بر امور مهاجرتی از دیگر کاربردهای مهم آن بوده است.

بخش های مختلف دیوار چین

احتمالا در یک گردش کوتاه چندساعته نمی‌توانید از تمام مناطق دیوار بزرگ پکن دیدن کنید. این سازه باستانی آنقدر وسیع و پهناور است که اگر تمام عمرتان را هم صرف کاوش در آن کنید، احتمالا باز هم مناطقی از آن کشف‌نشده باقی می‌ماند. بااین‌حال، پیشنهاد ما برای بازدید از دیوار بزرگ چین مناطقی است که نام و هویت آن‌ها در ادامه این مطلب برایتان شرح می‌دهیم.

1. منطقه بادالینگ

اولین، بهترین و زیباترین بخش دیوار چین منطقه بادالینگ (Badaling) است. این منطقه که از مرکز شهر پکن دسترسی راحتی دارد، همیشه میزبان خیل عظیمی از گردشگران و افراد مشهور جهان است. از دلایل محبوبیت این منطقه می‌توان به مناظر خیره‌کنندۀ اطراف آن اشاره کرد. منطقه بادالینگ 16 برج دیده‌بانی بزرگ دارد که علی‌رغم گذشت زمان، شکل اصیل خود را حفظ کرده‌اند.

دیوار بزرگ پکن منطقه بادالینگ

2. منطقه جویونگ‌گوان

نزدیک‌ترین قسمت دیوار بزرگ چین به شهر پکن منطقه جوینگ گوان (Juyongguan) است. این منطقه توسط سلسله مینگ مورد مرمت و بازسازی‌های گسترده‌ای قرار گرفت. از جاذبه‌های مهم این منطقه هم می‌توان به سکوی ابری و سازه مشهور یون تای اشاره کرد.

3. منطقه موتیانیو

طولانی‌ترین و سالم‌ترین بخش دیوار چین موتیانیو (Mutianyu) نام دارد که در منطقه هوایرو واقع شده است. این منطقه از مسافتی 2 کیلومتری برخوردار است و از نظر ارائه امکانات تفریحی و گردشگری رتبه اول را در میان بخش‌های متعدد این سازه باستانی از آن خود می‌کند.

4. منطقه سیماتای

منطقه سیماتای (Simatai) از دنج‌ترین و خلوت‌ترین مناطق دیوار عظیم چین است که با مناظر زیبای خود دلربایی می‌کند. این منطقه شیب بسیار تندی دارد؛ بنابراین نمی‌تواند گزینه خوبی برای تفریح و گردش افراد ناتوان یا سالخورده باشد. منطقه سیماتای خود دو جاذبه دیدنی مهم با نام‌های پل روگذر سنگی و پله‌های منتهی به برج پری دارد که جلوه خاصی از طبیعت را به نمایش می‌گذارند.

5. منطقه جینشانلینگ

اگر می‌خواهید از دست‌نخورده‌ترین جای دیوار چین دیدن کنید، بهتر است راهی منطقه جینشانلینگ (Jinshanling) شوید. در این منطقه تقریبا هیچ‌نوع بازسازی خاصی صورت نگرفته است. به همین دلیل هم شکل اصیل‌تر و واقعی‌تری از این سازه باستانی قابل رویت خواهد بود. اعجاز بزرگ منطقه 10 کیلومتری جینشانلینگ، وجود برج‌ و باروهای قدیمی با اشکال متعدد است که بازدید از آن‌ها حیرتتان را برمی‌انگیزاند.

عکسی از دیوار بزرگ چین در منطقه جینشانلینگ

6. منطقه جیانکو

اگر روحیه نترس و کاوشگری دارید، منطقه جیانکو (Jiankou) می‌تواند جذاب‌ترین و هیجان‌انگیزترین بخش دیوار برای شما باشد. این قسمت در مناطق کوهستانی قرار دارد و عبور از آن تنها از عهده گردشگران بی‌باک و شجاع و البته توانمند برمی‌آید. آنچه این منطقه را از سایر بخش‌های دیوار متمایز می‌کند، حضور بلندترین برج دیده‌بانی در جیانکو است که اغلب آن را با نام «برج 9 چشم» می‌شناسند.

7. منطقه هوانگ‌هواچنگ

هوانگ هواچنگ (Huanghuacheng) منطقه‌ای هلالی‌شکل است که بین بادالینگ و موتیانیو قرار دارد. باغات زیبا، دریاچه زلال و شفاف هائومینگ و کوهستان‌های سرسبز طبیعت چشم‌نواز اطراف این منطقه را تشکیل می‌دهند. جالب است بدانید که هوانگ هواچنگ علی‌رغم زیبایی وصف‌نشدنی که دارد، در بسیاری از ایام خالی از گردشگر است. بنابراین، اگر از ازدحام و شلوغی جمعیت گریزان هستید، این منطقه برایتان مقصد جذاب‌تری خواهد بود.

8. منطقه گذرگاه شانهای

گذرگاه شانهای (Shanhai Pass) هم بخش دیگری از دیوار بزرگ چین است که بیشتر به دلایل تاریخی برای گردشگران اهمیت دارد. این گذرگاه در گذشته خط دفاعی مردم علیه کوچ‌نشینان شورشگر بوده است. برج ناقوس بلند و دیوارهایی به ارتفاع 14 متر جاذبه‌های تاریخی این منطقه را تشکیل می‌دهند.

9. منطقه گذرگاه یانمن

گذرگاه یانمن (Yanmen Pass) حملات و جنگ‌های زیادی به عمر خود دیده که مهم‌ترین و آخرین آن‌ها جنگ جهانی دوم بوده است. در این گذرگاه کوهستانی 3 دروازه مستحکم وجود دارد که در گذشته به عنوان ایست بازرسی استفاده می‌شده‌اند.

10. منطقه گوبیکو

لذت پیاده‌روی در منطقه گوبیکو (Gubeikou) هیچ‌وقت از خاطرتان محو نخواهد شد. این منطقه تنها قسمت دیوار بزرگ چین است که بدون هرگونه بازسازی، زیبایی معماری خود را در طول تمام این سال‌ها حفظ کرده است.

عکسی از دیوار چین در منطقه گوبیکو

مرمت دیوار چین؛ مهم ترین اثر باستانی

طبیعت و انسان هر دو دست‌به‌دست هم می‌دهند و اسباب فرسایش و نابودی دیوار بزرگ چین را فراهم می‌کنند. طوفان، زلزله، باران‌های سیل‌آسا، چرای حیوانات در مناطق مختلف دیوار، دزدیده‌شدن آجرها و مصالح به‌کاررفته در دیوار برای استفاده‌های شخصی و گروه بی‌شمار گردشگرانی که هرروز به تعداد آن‌ها افزوده می‌شود، از جمله دلایل مهم ویرانی دیوار چین است.

همه موارد ذکرشده در بالا سبب شد تا چینی‌ها برای مرمت و بازسازی این سازه باشکوه آستین‌ها را بالا بزنند. اولین مرمت هم در سال 2014 در منطقه‌ای نزدیک به مرز لیائونینگ انجام شد؛ اما آنقدر ناشیانه و غیرحرفه‌ای بود که به اعتراض تمام مردم ختم شد. پرکردن شکاف‌های موجود در دیوار با سیمان و ماسه یا پوشاندن سقف‌ها با بتن از جمله شاهکارهای همین دوران است!

با اعتراض‌های بین‌المللی، پروسه بازسازی دیوار چین شکل اصیل‌تر و سنتی‌تری به خود گرفت. در مرمت جدید این بنا از ابزارهایی همچون پهباد، چکش، اسکنه، بیلو و قاطر و از مصالحی مانند آجر استفاده شد تا ظاهر دیوار بزرگ چین شکل طبیعی‌تری داشته باشد و بتواند جذابیت خود را برای گردشگران تور پکن حفظ کند.

سبک های معماری دیوار چین

دیوار باعظمت چین شاهکاری از دست‌سازه‌های بشر است که در خلق آن حدود 300 سرباز و 500 نفر از مردم عادی مشارکت داشته‌اند. از آنجایی که این بنای باستانی از دل مناطق مختلف عبور می‌کند، در سبک معماری آن می‌توان شاهد تغییرات شگرفی بود. به عبارتی آنچه به دیوار بزرگ چین هویت می‌بخشید، دوره امپراطوری، موقعیت مکانی دیوار و مصالح در دسترس مردم بود.

نقاط ابتدایی دیوار چین با مصالح بسیار ساده‌ای همچون خاک فشرده، خاک رس، ریگ، شن، شاخه‌های نی و سنگ موجود در رشته‌کوه‌ها ساخته شده است. انتخاب هرکدام از این مصالح بستگی زیادی به موقعیت مکانی دیوار داشت؛ مثلا آنجا که بیابان بود از ریگ و شاخه‌های نی و بید قرمز استفاده می‌شد. در دشت‌ها و زمین‌های مسطح‌تر، مصالح برتر همان خاک فشرده و خاک رس بودند. با رسیدن به نقاط کوهستانی نیز مصالح این سازه به سنگ‌های موجود در رشته‌کوه‌ها تغییر می‌کرد.

با روی‌کارآمدن سلسله‌های تانگ و سونگ، از فناوری ساخت آجر رونمایی شد. در این دوره دیگر ساخت دیوار چین رنج و زحمت گذشته را نداشت و کارگران می‌توانستند با کمک آجرهای سبک و کوچک این دیوار را با سختی کمتری بالا ببرند. ناگفته نماند که آجر تنها برای ساخت دیوارهای دفاعی و گذرگاه‌های نظامی مورد استفاده قرار می‌گرفت.

با ظهور سلسله مینگ تکنیک‌های ساخت‌وساز چینی نیز شکل نوین‌تر و مدرن‌تری پیدا کرد. در این دوره از آجرهای پخته برای ساخت تمام بخش‌ها و نواحی مختلف دیوار بزرگ چین استفاده می‌شد. از نکات جالب‌توجه معماری در دوره مینگ این بود که کارگران از ترکیب برنج‌های چسبناک و آهک به عنوان جایگزینی برای ملات ماسه و خاک رس بهره می‌برند. در همین دوره بود که تمام اقدامات مهم نظامی مربوط به دیوار اعم از ساخت برج‌های دیده‌بانی، قلعه‌های نظامی و دژهای نگهبانی انجام گرفت.

اگر نگاهی اجمالی به دیوار بزرگ چین داشته باشیم، متوجه می‌شویم که این بنا را سه نوع سازه مهم تحت عنوان دیوارها، گذرگاه‌ها و برج‌های دیده‌بانی یا علامت‌دهی تشکیل می‌دهند. دیوارها هویت اصلی این سازه به حساب می‌آیند و گذرگاه‌ها محل تلاقی دیوار با مسیرهای تجاری اصلی هستند. از برج‌ها هم می‌توان به عنوان ساختار نظامی و دفاعی این سازه یاد کرد.

مسیرهای دسترسی به دیوار بزرگ چین

برای دسترسی راحت به این اثر تاریخی، می‌توانید پس از سفر به چین در شهر پکن اقامت کنید و از طریق تاکسی، اتوبوس‌های توریستی و قطارهای سریع‌السیر خود را به دیوار بزرگ چین برسانید. در جدول زیر، جزئیات کامل دسترسی به هر منطقه از دیوار ارائه شده است:

جدول مسیرهای دسترسی به دیوار بزرگ چین

 بهترین زمان برای تماشای دیوار چین

به‌جز زمستان که سردی هوا مانع تجربه گردشی جانانه می‌شود، تمامی ایام سال زمان مناسبی برای بازدید از دیوار بزرگ چین خواهد بود. در فصل بهار درختان سرسبزی و طراوت خاصی پیدا می‌کنند و طبیعت اطراف دیوار جلوه‌ای بکر و روح‌نواز به خود می‌گیرند. باتوجه‌به آب و هوای پکن اوایل پاییز هم می‌تواند زمان مناسبی برای سفر به چین باشد. در این فصل هوا خنک و معتدل است و طبیعت چین هم رنگ‌ولعاب دیگری پیدا می‌کند. اگر حوصله شلوغی را داشته باشید، تابستان دیوار چین نیز دوست‌داشتنی خواهد بود.

تفریحات دیوار چین و جاذبه های گردشگری اطراف آن

بهترین و ناب‌ترین تفریح شما در دیوار بزرگ چین پیاده‌روی روی سنگ‌فرش‌های این سازه باشکوه است. البته اگر بخواهید کمی هیجان را چاشنی این پیاده‌روی کنید، مسابقۀ ماراتنی که هرسال در ماه می در این منطقه باستانی برگزار می‌شود، جذاب‌ترین انتخاب برایتان خواهد بود. پیاده‌روی‌های شبانه در منطقه روشن و پر از نور سیماتای، حضور در کمپینگ‌های شبانه، سوارشدن بر تله‌کابین و دیدن مناظر پانورامایی از دیوار چین و لذت پروازکردن بر بام بلند این سازه هم از دیگر تفریحاتی است که انتظارتان را می‌کشد.

اگر قصد اقامت در اطراف دیوار بزرگ بادلینگ را دارید، می‌توانید از دیگر جاهای دیدنی چین در اطراف این سازه باستانی هم دیدن کنید. موزه دیوار بزرگ چین، پارک ملی بادلینگ، تالار یادبود جانتیانیو، پارک خرس یانکینگ و مقبره و مجسمۀ برنزی جانتیانیو، از دیدنی‌های اطراف دیوار هستند.

دیوار چین؛ شکوهمندترین سازه دست‌ساز بشری در جهان

دیوار چین نه‌فقط در دفتر یونسکو، که در قلب بسیاری از گردشگران جهان جا دارد. اگر تا انتهای این مطلب همراه ما بوده‌اید، باید دانسته باشید که به دلیل نامشخص بودن انتهای دیوار چین، بازدید کامل از این جاذبه مقدور نیست. ازهمین‌رو، توصیه ما به شما این است با خرید تور چین و همراهی تورلیدر، گردشی حساب‌شده و هوشمندانه را در این منطقه رقم بزنید. بی‌تردید با حضور در تورهای گروهی چین فرصت بازدید از دیدنی‌های بهتری و بیشتری از این جاذبه نصیب‌تان خواهد شد.

آیا شما هم به تماشای این سازۀ باستانی علاقه دارید؟ از دیوار چین چه می‌دانید؟ فکر می‌کنید بتوانید اطلاعاتی به این مطلب اضافه کنید؟ پس حتما برایمان بنویسید. مشتاق خواندن نظرات شما درباره این جاذبۀ تاریخی هستیم.

سوالات متداول:

1. دیوار چین در کدام شهر است؟

دیوار برگ بادلینگ از جاذبه‌های مهم شهر پکن محسوب می‌شود.

2. دیوار چین چند کیلومتر است؟

طول این بنای باستانی ۲۱۱۳۰ کیلومتر است.

3. دیوار چین از کجا تا کجاست؟

این سازه از غرب چین و از دروازه جایو گوان در استان گانسو آغاز و به ساحل رود یالو جیان در استان لیائونینگ در شمال شرقی چین منتهی می شود.

4. ساخت دیوار چین چند سال طول کشید؟

دیوار اصلی چین طی 20 سال ساخته شده است؛ اما پروسه ساخت و ترمیم آن حدود 2000 سال زمان برده است.

5. آیا دیوار چین از کره ماه دیده می شود؟

خیر؛ طبق بررسی‌های اخیر، این سازه از فضا دیده نمی‌شود.