مسجد گوهرشاد؛ نگین فیروزه ای حرم امام رضا

مسجد گوهرشاد باید نامی آشنا برای مخاطبان این نوشتار باشد. همه ما تجربه حداقل یک بار زیارت حرم امام رضا را داریم؛ مسجد بزرگ گوهرشاد هم از بناهایی است که با گنبد فیروزه‌ای‌رنگ خود زائران این آستان مقدس را برای لحظاتی میخکوب خود می‌کند. شاید اگر فهرست بلندبالای مساجد بزرگ ایران را زیرورو کنیم، نتوانیم بنایی باشکوه‌تر و اصیل‌تر از گوهرشاد بیابیم. با این مقدمه کوتاه قصد داریم به سراغ معرفی مسجد گوهرشاد، داستان پشت‌پرده و معماری جذاب بخش‌های مختلف آن برویم. از شما نیز دعوت می‌کنیم تا انتها همراه ما باشید.

مسجد گوهرشاد کجاست؟

مسجد گوهرشاد بزرگ‌ترین شاهکار معماری تیموریان است که در ضلع جنوبی حرم مطهر امام رضا در مشهد قرار دارد. این بنای باشکوه که از نظر وسعت و قدمت پیشکسوت تمام بناهای تاریخی آستان قدس رضوی به حساب می‌آید، با 8 ورودی بزرگ و کوچک به حرم رضوی متصل می‌شود.

موقعیت جغرافیایی مسجد گوهرشاد مشهد روی نقشه گوگل 

گوهرشاد که بود؟

نام گوهرشاد یادآور زنی اشرافی اما ادب‌دوست و خردمند است که سال‌های زیادی از عمرش را به ساخت بناهای ارزشمندی همچون مساجد و خانقاه‌ها اختصاص داد. یکی از بهترین و مشهورترین یادگاری‌های این بانوی اشرافی هم مسجد معروف گوهرشاد در حرم مطهر است که در طول سال‌ها از بلایای زیاد انسانی و محیطی جان سالم به در برد. از نسبت گوهرشاد با امام رضا هم اگر بخواهید بدانید، باید تنها به ارادت قلبی این بانوی پاکدامن و مذهبی اشاره کنیم که اسباب خلق چنین مسجد باشکوهی را فراهم کرد.

داستان ساخت مسجد گوهرشاد

داستان مسجد گوهرشاد به دوره پادشاهی تیموریان مربوط می‌شود که در قرن 8 و 9 هجری در ایران حکومت می‌کردند. این مسجد یادگار گوهرشادبیگم، همسر شاهرخ تیموری و دختر امیر غیاث‌الدین تیموری، است که در سال 818 به دستور همین بانوی پاکدامن ساخته شد. در این دوره فرزند گوهرشاد یعنی «بایسنقر میرزا» زمام حکومت را در دست داشت.

جالب است بدانید که گوهرشاد بیگم جزء آن دسته از بانوانی اشرافی بود که نفوذ بالایی در دستگاه حکومت داشتند و از جانب آن‌ها خدمات ویژه‌ای در اختیار مردم قرار می‌گرفت. شاید همین حسن‌نیت گوهرشاد هم بود که سبب شد نام او را سردر ورودی دو ایوان دارالسیاده و مقصوره، با خطی خوش روی کاشی معرق‌کاری‌شده و زیبایی حک کنند.

نمای ظاهری و سبک معماری مسجد گوهرشاد

در عصر تیموری شاهد خلق شاهکارهای بی‌نظیری از معماری ایرانی اسلامی هستیم که شاید گوهرشاد یکی از بهترین و منحصربه‌فردترین آن‌ها باشد. این مسجد عظیم از دسته مساجد چهار ایوانی است که گوشه‌گوشۀ آن را با مقرنس‌کاری‌ها، کاشی‌کاری‌ها، گچکاری‌ها و خطوط زیبا تزئین کرده‌اند. شاکله اصلی این بنا را 4 ایوان بزرگ قرینه تشکیل می‌دهد که 7 شبستان شکیل و زیبا را احاطه کرده‌اند.

در طاق‌های گنبدی، مناره‌ها و گلدسته زیبای این بنا می‌توان اوج هنرنمایی معماری ایرانی-اسلامی را به نظاره نشست. روی تمام دیوارهای این مسجد خطوطی زیبا و چشم‌نواز از آیات قرآنی و اسماء الله به چشم می‌خورد. همین موضوع این عبادتگاه را به یکی از زیباترین جاهای دیدنی حرم امام رضا (ع) تبدیل کرده است.

این بنای باشکوه و پرشگفتی با وسعت 9410 مترمربع، شاهکار هنری قوام‌الدین شیرازی، معمار برجسته عصر تیموری است. بد نیست بدانید که خطاطی‌های زیبای نسخ، ثلث و نستعلیقِ حک‌شده روی در و دیوار گوهرشاد، این بنا را در عرصه هنر کاشی‌کاری به یک اثر ماندگار و ممتاز تبدیل کرده است.

عکس مسجد گوهرشاد

مرمت های مسجد گوهرشاد در طول تاریخ

آنچه امروز از مسجد و صحن گوهرشاد می‌بینیم، حاصل سال‌ها مرمت و بازسازی است. شاید اگر این بازسازی‌ها مطابق با نسخه اولیه آن و با دقت هرچه‌تمام انجام نمی‌شد، حالا بعد از 600 سال دیگر اثری از گوهرشاد در ایران باقی نمی‌ماند.

نخستین مرمت این بنا به دستور شاه‌عباس صفوی، بعد از حمله ازبکان انجام شد. زلزله خراسان در سال 1083 قمری نیز خرابی‌هایی به بار آورد که در همان سال مجددا مورد مرمت قرار گرفت. تهاجم افغان‌ها و شورش ملک محمود سیستانی هم از دیگر بلایای انسانی بود که گوهرشاد را مورد گزند قرار داد. ویرانی‌های ناشی از این تهاجم در عصر افشاریه و قاجاریه بازسازی شد.

آخرین فاجعه‌ای که خرابی بخش‌هایی از گوهرشاد را رقم زد، زلزله سال 1339 شمسی بود. البته ناگفته نماند که گوهرشاد بعد از انقلاب نیز مرمت‌های مختلفی به خود دید که تنها با هدف زیبایی بیشتر این بنا انجام می‌شد.

واقعه مسجد گوهرشاد در دوران پهلوی

حادثه مسجد گوهرشاد از وقایعی است که به دنبال سفر رضاخان به ترکیه و ایده‌های او برای تغییر باورهای سنتی مردم رخ داد.

رضاخان این تحول را با صدور دستور مبنی بر تغییر پوشش و استفاده از کلاه شاپو اعمال کرد. علما که این وضعیت را منتهی به بی‌حجابی می‌دانستند، تصمیم گرفتند با رضاخان درباره این موضوع مذاکره کنند. نماینده این علما هم آیت‌الله قمی بود که به محض رسیدن به تهران در محاصره نیروهای نظامی قرار گرفت. با دستگیری این عالم فرهیخته قیام مسجد گوهرشاد توسط مردم با رهبری محمدتقی بهلول انجام گرفت که این تحصن منجر به محاصره نظامی و ریخته‌شدن خون صدها سرباز بی‌گناه شد.

محل دفن شهدای مسجد گوهرشاد

مسجد گوهرشاد وعده‌گاه قیام‌های بسیاری بوده است. یکی از مهم‌ترین و دردناک‌ترین قیام‌های برخاسته از این بنا در عصر پهلوی بود که در نهایت منجر به کشتار مسجد گوهرشاد شد. از آنجایی که شمار شهیدان گوهرشاد به 2 هزار نفر می‌رسید، آن‌ها را در گوری دسته‌جمعی، در باغ خونی مشهد و محله قدیمی خشت‌مال به خاک سپردند.

بخش های مختلف داخل مسجد گوهرشاد

 بعد از شنیدن داستان مسجد گوهرشاد حالا نوبت آن است که در جزئیات معماری این بنای باشکوه کاوش کنیم و با بخش‌های مختلف آن آشنا شویم. پس ادامه مطلب را همراه ما باشید.

1. صحن مسجد

یکی از باصفاترین بخش‌های گوهرشاد صحن آن است. صحن گوهرشاد دیوارهایی از سنگ تیره اصفهان و کفی از جنس سنگ خلج دارد. درست وسط صحن حوضی هشت‌ضلعی به شکل هندی رویت می‌شود که دورتادور آن را 4 آبخوری سنگی، چند آبنما و فواره‌های زیبا احاطه کرده‌اند. از آنجایی که کاشی‌های معرق و غیرمعرق عنصر ثابت تزئینات گوهرشاد هستند، ردپایی از آن‌ها را می‌توان در بخش‌هایی از صحن گوهرشاد مشاهده کرد.

صحن گوهرشاد 

2. گنبد و گلدسته

گنبد و گلدسته گوهرشاد دقیقا همان جایی است که نگاه رهگذران را به خود جلب و آن‌ها را برای ورود به این مسجد ترغیب می‌کند. گنبد این مسجد از آجرهای لعابی رنگ ساخته شده و دو مناره آن پوششی طلایی دارد. ارتفاع گنبد 41 متر و ارتفاع مناره‌ها حدود 43 متر است.

عکس واقعی گوهرشاد

3. ایوان های چهارگانه

همان‌طور که در بخش‌های قبلی گفتیم، گوهرشاد از 4 ایوان مربعی‌شکل ساخته شده که بزرگ‌ترین آن‌ها با نام ایوان مقصوره شناخته می‌شود.

این ایوان در ضلع جنوبی مسجد و به سمت قبله قرار دارد. طول و ارتفاع ایوان مقصوره به ترتیب 37 و 5 متر است. از خصوصیات جالب این ایوان می‌توان به وجود محراب و منبر معروف این مسجد اشاره کرد که در انتهای ایوان مقصوره جا گرفته است. محراب این ایوان مزین به کتیبه‌ها و کاشی‌کاری‌های معرق با خطوطی از آیه‌الکرسی است و منبر آن که با نام منبر امام زمان شناخته می‌شود، جنسی از چوب گلابی و گردو و شمایلی از منبرهای قدیمی بیت‌المقدس دارد. گنبد فیروزه‌ای گوهرشاد نیز روی همین ایوان بزرگ مرمری ساخته شده است.

درست مقابل ایوان مقصوره، ایوان ساده قرار دارد که محل اصلی عبادت آقایان است. این ایوان از زیبایی‌های بصری و معماری چیزی از مقصوره کم ندارد. کتیبه معرق مزین‌شده به خط خوش شاه‌عباس صفوی در پیشانی ایوان، کتیبه‌های مزین به سوره‌های قرآنی در قسمت کفشداری‌ها و در و دیوار تزئین‌شده با کاشی‌های معرق و غیرمعرق، صفا و معنویت این ایوان را کامل می‌کنند.

ایوان شرقی و ایوان غربی هم دو ایوان دیگر این مسجد هستند که در دو ضلع شرقی و غربی آن قرار دارند. ایوان شرقی که در قدیم به آن ایوان حاج حسن می‌گفته‌اند، به رواق امام خمینی راه پیدا می‌کند. اتاق اورژانس، دفتر نگهبانی و آسایشگاه نگهبانان از بخش‌های متعددی است که در این ایوان به چشم می‌خورد. ایوان شرقی نیز از زیبایی کاشی‌های مزین‌شده به خط کوفی بی‌نصیب نمانده است.

چهارمین و آخرین ایوان هم ایوان غربی است که به دلیل عبور کانال آبی از میان آن، به ایوان آب شناخته می‌شده است. درحال‌حاضر این ایوان با در سنگی بزرگی که در وسط آن قرار دارد، به بست شیخ بهاءالدین عاملی متصل می‌شود. این ایوان سابقا به بازار بزرگ متصل بوده است.

4. شبستان های مسجد

شبستان‌ها همان فضاهای دلباز مسقفی هستند که فضای خالی میان ایوان‌ها را پر می‌کنند. در شبستان‌های گوهرشاد علاوه بر برپایی نماز، مراسم و مناسبت‌های فرهنگی مختلف هم اجرا می‌شود. در ادامه به معرفی مختصر 7 شبستان گوهرشاد خواهیم پرداخت:

• شبستان گرم: از زیباترین شبستان‌های گوهرشاد با طرح‌ها و نقوش زیبای اسلیمی که در ضلع شرقی این بنا و در جوار ایوان شرقی آن قرار دارد.
• شبستان تبریزی: این شبستان در فاصله میان ایوان مقصوره و رواق امام خمینی قرار گرفته و وسعت زیاد آن سبب شده تا با نام ایوان بزرگ شناخته شود.
• شبستان نهاوندی: برپایی نماز جماعت به امامت حاج شیخ علی‌اکبر نهاوندی راز نامگذاری این شبستان است. این شبستان در ضلع جنوبی قرار دارد.
• شبستان سبزواری: در ضلع شرقی مسجد گوهرشاد شبستانی دیگر به چشم می‌خورد که به آن سبزواری می‌گویند. این شبستان از شبستان‌های دیگر مسجد کوچک‌تر است.
• شبستان نجف‌آبادی: در کنار ضلع غربی مسجد شبستان نجف‌آبادی جا خوش کرده که برای رسیدن به آن باید مسیر راهرو متصل به کفشداری و صحن را طی کنید.
• شبستان علوی: یا شبستان آفتاب که در زاویه شمالی گوهرشاد، در فاصله میان راهرو شمالی و رواق دارالسیاده قرار دارد.
• شبستان میلانی: آخرین شبستان مسجد که در فاصله میان ایوان غربی و راهرو متصل به بست شیخ بهاءالدین واقع شده است.

شبستان‌های مسجد گوهرشاد

5. منبر مسجد گوهرشاد

در بخش معرفی ایوان اشاره‌ای کوتاه به منبر امام زمان در مسجد گوهرشاد داشتیم. از عجایب این منبر قدیمی فقدان میخ و آهن در ساخت آن است. روایت‌های مختلفی از زمان ساخت منبر امام زمان نقل می‌شود که برخی سال ساخت آن را به زمان تاسیس مسجد در اواخر قرن نهم و گروهی دیگر به دوره فتحعلی‌شاه قاجار نسبت می‌دهند. یکی از ویژگی‌های موردتوجه این منبر وجود دو درب ورودی است که مطابق با نمادهای سنتی قدیم فقط شخصی پاک، طاهر و معصوم می‌تواند از آن عبور کرده و روی منبر بنشیند.

6. مسجد پیرزن

شاید عجیب‌ترین راز مسجد گوهرشاد قصه مسجد پیرزن باشد. داستان مسجد پیرزن از روایت‌های شفاهی غیرمکتوبی است که در باب ساخت گوهرشاد بازگو می‌شود. این مسجد در واقع خانه پیرزنی است که حاضر نشد آن را برای ساخت بنا به گوهرشاد بیگم بفروشد. اما بعد از سال‌ها که نظاره‌گر شکوه و جلال گوهرشاد بود، تصمیم گرفت خانه خود را به عنوان محلی برای عبادت مردم وقف کند.

مسجد پیرزن، تا سال‌ها عبادتگاهی بدون سقف در محوطه گوهرشاد بود که مردم روی حصیر مراسم نمازجماعت را برپا می‌کردند. بعدها این مسجد تخریب شد و جای آن را وضوخانه پیرزن گرفت.

7. ستون ساعت خورشیدی

ستون ساعت خورشیدی هم از دیگر بخش‌های گوهرشاد بود که در مرکز مسجد پیرزن قرار داشت. این ستون 2 متری با بهره‌مندی از شاخص نصف‌النهار، اوقات شرعی را به زائران یادآوری می‌کرد.

8. کتیبه تاریخی مسجد

از کتیبه‌های گوهرشاد زیاد برایتان گفتیم؛ اما مهم‌ترین و معروف‌ترین کتیبه موجود در این بنا به بایسنقرمیرزا، پسر گوهرشاد تعلق دارد که با خط ثلث، زینت‌آرایی و بر پیشانی ایوان بزرگ این بنا نصب شده است.

کتیبه‌های مسجد گوهرشاد

نشانی مسجد گوهرشاد و نحوه رسیدن به آن

مسجد عظیم گوهرشاد در ضلع جنوبی حرم مطهر امام رضا قرار دارد. امکان دسترسی به این مسجد باشکوه برای زائران از 4 بخش مختلف حرم یعنی رواق امام خمینی، بست شیخ بهایی، رواق دارالسیاده و صحن قدس وجود دارد. از بهترین و نزدیک‌ترین خیابان‌های اطراف حرم هم که دسترسی شما به این بنا را آسان می‌کند، می‌توان به خیابان امام رضا و زیرگذر حرم اشاره کرد.

اگر برای بازدید از این جاذبه تاریخی از مترو مشهد استفاده می‌کنید، می‌توانید در ایستگاه میدان شهدا در خط 2، ایستگاه باب‌الجواد در خط 3 یا ایستگاه طبرسی در خط 4 مترو، پیاده شده و فاصله کوتاه تا حرم را پیاده‌روی کنید.

بهترین زمان برای بازدید از مسجد گوهرشاد

بازدید از مسجد گوهرشاد در هر ماهی از سال لطف و معنویت خاص خود را دارد. اما اگر در سفرهایتان وضعیت اقلیمی و آب‌وهوای هر شهر نقشی چشمگیر دارد، باید بگوییم بهار و تابستان بهترین زمان بازدید از گوهرشاد خواهد بود.

مخارج مسجد گوهرشاد از کجا تامین می شود؟

موقوفات تاسیس‌شده توسط بانو گوهرشاد منبع اصلی درآمد و مخارج این بنای عظیم و قدیمی است. ضمن اینکه خیرین و نیکوکاران بسیاری با وقف باغ، زمین، دکان، قنات، املاک مزروعی و منزل چراغ این مسجد را برای همیشه روشن نگاه می‌دارند.

ثبت نام اعتکاف مسجد گوهرشاد

مسجد گوهرشاد هر سال در ماه رجب میزبان معتکفینی است که این بنای باشکوه را برای خلوت سه‌روزه خود انتخاب می‌کنند. اعتکاف در این مسجد برای زائران و علاقه‌مندان کاملا رایگان است. متقاضیان حضور در مراسم اعتکاف این مسجد باید از طریق سامانه اینترنتی etekaf.razavi.ir ثبت‌نام خود را نهایی کنند و منتظر اعلام نتایج قرعه‌کشی بمانند. حضور زائران در مراسم اعتکاف گوهرشاد تنها از طریق قرعه‌کشی امکان‌پذیر خواهد بود.

جاذبه های دیدنی مشهد نزدیک به مسجد گوهرشاد

تا اینجای مطلب از علت ساخت مسجد گوهرشاد، معماری و بخش‌های مختلف این بنا گفتیم. حالا نوبت آن است که سری به جاذبه‌های اطراف این بنا بزنیم. بسیاری از جاهای دیدنی مشهد در اطراف این مسجد تاریخی جا خوش کرده‌اند که توصیه می‌کنیم از کنار آن‌ها ساده عبور نکنید:

• موزه نادری: آرامگاهی زیبا متعلق به نادرشاه افشار که در فضای داخلی آن، دو تالار موزه جای دارند.
• خانه داروغه مشهد: خانه‌ای تاریخی با معماری ایرانی و روسی که به دستور یوسف خان هراتی، اولین رئیس نظمیه پس از مشروطه ساخته  شد.
• خانه توکلی مشهد: خانه‌ای متعلق به تاجری معروف با همین نام که از نظر معماری جذابیت‌های بصری زیادی دارد.
• حمام مهدی قلی بیک: یا موزه مردم شناسی مشهد که اثری تاریخی متعلق به دوران صفویان است.
• مدرسه پریزاد: از بناهای قدیمی به‌جامانده از عصر تیموری که هنر مقرنس در جای‌جای آن موج می‌زند.
• مقبره شیخ بهایی: از مهم‌ترین بناهای دیدنی حرم که تنها چند قدم با مسجد گوهرشاد فاصله دارد.
• آرامگاه پیر پالان‌دوز: آرامگاهی متعلق به عارف عباسی که در آن جلوه‌هایی زیبا از معماری صفویه به چشم می‌خورد.
• مدرسه عباسقلی‌خان: از یادگاری‌های دوران صفویه که درحال‌حاضر به یکی از حوزه‌های علمیه مشهد تغییر کاربری داده است.
• مسجد هفتاد و دو تن: عمر تاسیس این بنای قدیمی و ارزشمند به قرن هشتم هجری می‌رسد.
• گنبد سبز: آرامگاه عارفی بزرگ به نام استرآبادی که قدمت آن به قرن 10 و 11 قمری برمی‌گردد.
• گنبد خشتی: گنبدی با معماری‌های سنتی ایرانی که مزار امامزاده محمد، از نوادگان امام سجاد (ع) در آن قرار دارد.
• کلیسای مسروپ مقدس: یا کلیسای مریم مقدس؛ عبادتگاهی متعلق به ارامنه مشهد که در سال 1941 تاسیس شد.
• موزه مرکزی آستان قدس: از مهم‌ترین موزه های مشهد که گنیجنه‌ای ارزشمند از آثار تاریخی در آن نگهداری می‌شود.
• خانه کوزه کنانی: خانه‌ای تاریخی متعلق به دوران قاجار که نام خود را از مرحوم حاج کوزه کنانی، صاحب خانه گرفته است.
• پنجره فولاد: از بهترین فضاهای معنوی حرم ویژه افراد ناتوان که در جوار ضریح قرار دارد.

موزه نادری

بهترین هتل های مشهد نزدیک به مسجد گوهرشاد

برای اینکه بتوانید روزی چند نوبت به زیارت امام رضا (ع) و دیدار مسجد گوهرشاد بروید و از فضای معنوی آن استفاده کنید، اقامت در هتل‌های هم‌جوار با این بنا انتخابی هوشمندانه خواهد بود. بهترین هتل های مشهد در جوار این مجموعه تاریخی عبارتند از:

• هتل ادریس
• هتل اترک
• هتل رز درویشی
• هتل قدس
• هتل نور
• هتل جواد
• هتل قصرالضیافت
• هتل ضیافت‌الزهرا
• هتل الماس 1 و 2
• هتل ایران مشهد
• هتل جواهر شرق
• هتل مدینه الرضا
• هتل توس

بهترین رستوران های اطراف مسجد گوهرشاد مشهد

اگرچه برکت یک وعده غذا از مهمانسرای حرم امام رضا با غذای هیچ رستوران دیگری هم‌ارز نیست، اما اگر نتوانستید بلیط این مجموعه را به دست آورید، می‌توانید مهمان یکی از رستوران‌های خوب اطراف حرم شوید. فهرست بهترین این رستوران‌ها به شرح زیر است:

• رستوران قصر الاماره
• رستوران فیروزه
• رستوران هتل الماس 2
• رستوران امید
• رستوران الماس
• رستوران زیتون
• رستوران لاله

مسجد گوهرشاد؛ دنیایی از قصه‌های تلخ و شیرین

پشت هر بنای مذهبی بااصالتی در ایران داستانی نهفته است که با شنیدن آن شوق و رغبت‌ افراد برای دیدن بنا صدچندان می‌شود. یکی از این جاذبه‌های قدیمی و باشکوه که داستان‌هایی شنیدنی در دل خود دارد، مسجد گوهرشاد در صحن رضوی است. ما تلاش کردیم در این نوشتار معرفی کاملی از این جاذبه داشته باشیم؛ اما شنیدن کی بود مانند دیدن؟! پس توصیه می‌کنیم اگر بلیط هواپیما مشهد را خریداری کرده و راهی این شهر مقدس هستید، حتما پس از زیارت امام رضا (ع) به تماشای مسجد تاریخی گوهرشاد هم بروید.

آیا شما قبلا از این عبادتگاه تاریخی دیدن کرده‌اید؟ آیا از تاریخچه یا افسانه‌های آن چیزی می‌دانید؟ اگر بله، لطفا برای ما هم بنویسید.

سوالات متداول:

1. مسجد گوهرشاد در کجاست؟

این مسجد در شهر مشهد، در ضلع جنوبی حرم مطهر قرار دارد.

2. مسجد گوهرشاد در زمان کدام حکومت ساخته شد؟

این بنای باشکوه، یادگاری از دوران حکومت تیموریان است.

3. مسجد گوهرشاد را که ساخت؟

بانو گوهرشاد، دختر امیر غیاث‌الدین تیموری دستور ساخت این بنا را صادر کرد.

4. مسجد گوهرشاد در کدام صحن است؟

این بنای عظیم در صحن قدس حرم رضوی (ع) قرار دارد.

5. نام جوانی که عاشق گوهرشاد شد، چه بود؟

داستان جوان کارگری که هنگام ساخت بنای گوهرشاد با دیدن چهره این بانو عاشق او شد، به افسانه شباهت دارد و نام او در تاریخ ثبت نشده است.

6. بانو گوهرشاد چگونه کشته شد؟

این بانوی اشرافی به دستور سلطان ابوسعید کورگان، از نوادگان امیر تیمور (موسس سلسله تیموریان) در شهر هرات کشته شد.