کویر لوت کرمان
به روز رسانی: 04 دی ، 1400 جاذبه های گردشگری
کویر لوت کجاست؟ کویر لوت بزرگترین کویر ایران است که بخشی از آن بین استان کرمان و سیستان و بلوچستان قرار دارد. این کویر یکی از گرم ترین و خشک ترین کویر های جهان با کمترین مقدار آب است.
کرمان شهری، در جنوب شرقی ایران است، این شهر در یک کویر شنی، 1749 متر بالاتر از سطح دریا، زیر تپه های صخره ای بایر قرار دارد، اطراف آن از شمال و شرق توسط کوهها احاطه شده و دارای آب و هوای خنک و طوفانهای شن مکرر در فصول پاییز و بهار است.
درغرب این کویر، منطقه بیابانی دیگری به نام نمکزار قرار دارد که در فصول پرباران غیر قابل نفوذ است. نیمه شرقی کویر را ماسه های متحرک پوشانده، اما قسمتی از بخش جنوبی آن قابل نفوذ است.
به دلیل آفتاب داغ و بادهای شدید، توده های سنگین ماسه به سمت جنوب و جنوب شرقی حرکت می کنند و زنجیره ای از تپه های شنی را تشکیل می دهند.
مرکز کویر توسط باد به صورت یک سری برآمدگی ها و شیارهای موازی است، وسعت کویر لوت بیش از 150 کیلومتر گسترش یافته و ارتفاع آن به 75 متر می رسد.
کویر لوت در جنوب شرقی ایران، آب و هوای کویر لوت نیمه گرمسیری قاره ای و خشک است که به دلیل تنوع زیادی از لند فرم های دیدنی کویری قابل توجه است.
کویر لوت بیست و هفتمین بیابان بزرگ جهان است که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. حوضه آبریز کویر لوت حدود 175 هزار کیلومتر مربع است که حدود 10 درصد از خاک ایران را تشکیل می دهد. لوت در زبان فارسی به زمین های برهنه و بدون آب و فاقد پوشش گیاهی اطلاق می شود.
کویر لوت بالاترین دمای سطح زمین را بین سال های 2003 و 2009 تجربه کرده است. زمین های خشک، صخره های تیره رنگ و سنگ ریزه های تیره، کمک می کنند تا کویر لوت به گرم ترین نقطه روی زمین تبدیل شود. جالب است بدانید برخی از بخش های کویر برای جانوران کویر لوت و حتی برای باکتری ها، هیچ شانسی برای زندگی وجود ندارد.
بخش های جغرافیایی کویر لوت
بخش های مختلف کویر لوت
کویر لوت دارای سه بخش جغرافیای می باشد، کویر لوت شمالی، کویر لوت مرکزی وکویر لوت جنوبی، می توان گفت جذاب ترین بخش کویر لوت، لوت مرکزی است.
لوت مرکزی از نظر ژئومورفولوژی به سه قسمت اصلی تقسیم می شود، پدیمان، کلوت ها و تپه های شنی پدیمنت در جنوب منطقه شهداد به عرض 5 تا 10 کیلومتر به صورت نواری و پوشیده از ماسه و سیلت و نمک قرار دارد.
کلوت ها یا یاردانگ ها به عنوان یک پدیده طبیعی بی نظیر کویر لوت شناخته می شوند. منطقه شهداد، جایی که کلوت های خیره کننده و زیبا را در خود جای داده است، تنها منطقه میراث طبیعی جهانی یونسکو در ایران است.
کلوت ها ویژگی های سنگ بستری هستند که توسط اثر دوگانه ساییدگی باد گرد و غبار، شن و ماسه و باد زدایی، که باعث حذف مواد سست توسط تلاطم باد می شود، تراشیده شده اند.
کلوت ها به عنوان طولانی ترین سازه های شنی جهان از فاصله دور، مانند شهری از آسمان خراش ها به نظر می رسند. مردم به آن نام های مختلفی مانند شهر ارواح، شهر خیالی و شهر لوت داده اند.
منطقه شمالی لوت منطقه وسیعی است که ارتفاع آن در نقاط شمالی به 1000 متر می رسد و با حرکت به سمت جنوب به 500 متر کاهش می یابد.
لوت شمالی منطقه ای ماسه ای است که قسمت جنوبی آن از بریدگی های نامنظم تشکیل شده است که به رودخانه نمک بیرجند منتهی می شود. آنچه در این منطقه بسیار چشمگیر است، کوه ها و تپه های رسوبی و آتشفشانی است که باعث زمین لرزه های متعدد در شمال لوت شده است.
تپه های شنی در جنوب لوت واقع شده اند، ارتفاع این تپه ها تا 480 متر می رسد. برای رسیدن به تپه های شنی، باید از یک تور با یک راهنمای حرفه ای کمک بگیرید.
گیاهان و جانوران کویر لوت
به نظر نمی رسد که هیچ گونه حیات گیاهی یا جانوری در بخش های مرکزی کویر لوت وجود داشته باشد. اما در برخی از مواقع سال که هوا مساعدتر است می توان زندگی موقتی را مشاهده کرد. به عنوان مثال در فصل بهار در منطقه دشت سر پس از بارندگی های فصلی محدود، علف ها رشد کرده و در مدت کوتاهی می سوزند و خشک می شوند. تراکم پوشش گیاهی در لوت شرقی بسیار بیشتر است. همچنین در 20 کیلومتری منطقه شهداد کرمان درختان و درختچه های گز دیده می شود. حیوانات مقاوم در برابر خشکسالی در مناطق نزدیک کویر لوت زندگی می کنند در روستاهای اطراف کویر لوت حیواناتی همچون روباه، گربه شنی، خرگوش، مار پیکان، عقرب طلایی و سیاه، پرندگان گوشتخوار، سنجاب به چشم می خورد. حدود 70 گونه پرنده در صحرای لوت دیده شده است که همه آنها دارای رنگ سفید مشترک هستند تا گرمای کمتری را جذب کنند. این پرندگان آب مورد نیاز خود را از حشرات یا شبنم دریافت می کنند که از اختلاف دمای شب و روز تشکیل می شود.
یکی از متنوع ترین مناظری که در کویر لوت به چشم می خورد، نبکا یا گلدان های شنی است. این پدیده شگفت انگیز یکی از جاذبه های بی نظیر کویر لوت است.
تپه های شنی که درختچه ها را مانند گلدان احاطه کرده اند تا 10 متر ارتفاع دارند. گلدان های شنی کویر لوت بلندترین گونه نبکا در جهان به حساب می آیند. برای اطلاع از بلیط هواپیما تهران کرمان می توانید به سایت تریپ مراجعه کنید.
نبخا کویر لوت
نبخا کویر لوت چیست؟
نبخا یک پدیده طبیعی شگفت انگیز در کویر لوت است. در 20 کیلومتری منطقه شهداد نوعی درخت کویری قرار دارد. نبخا از اثر متقابل فرسایش بادی، رطوبت منطقه و پوشش گیاهی است.
بنابراین وجود گیاه در مسیر جریان هوا، باعث تجمع ماسه در کف گیاه و در نتیجه ایجاد تپه های شنی با تاجی از پوشش گیاهی ایجاد می شود و گاهی طول آنها به 10 متر می رسد، در حالی که ارتفاع بلندترین نبخا در صحرای آفریقا به سختی به سه متر می رسد.
رودخانه کلشور کویر لوت
رودخانه کلشور یا رودخانه شور تنها رود خانه دائمی در دل کویر لوت است که در طول سال پر آب است. رودخانه کلشور یکی دیگر از نقاط دیدنی کویر لوت در استان کرمان است. رودخانه به دلیل عبور از مناطق کویری بسیار اسیدی است بنابراین از تماس جدی با آب رودخانه خودداری کنید.
دریاچه شهداد کویر لوت کرمان
با شنیدن این حقیقت که صحرای لوت سخت ترین کویر دنیا برای عبور از آن است، تصور وجود رودخانه های روان در این منطقه آسان نیست. عجیب است که تعداد آنها کم نیست مخصوصاً در حاشیه کویر رودخانه گواه این واقعیت است که روزی رودخانه های بزرگ زیادی در آنجا جاری بود.
دره عنکبوتی کویر لوت
دره عنکبوتی بزرگترین دره کویر لوت است که در 130 کیلومتری شهداد قرار دارد. بسیاری از رودخانه های دائمی و فصلی کویر لوت از جمله رود کلشور به این تنگه می ریزند.
این مکان به دلیل وجود حیواناتی که در آن زندگی می کنند، دره عنکبوتی نامگذاری شده است. اینجا جایی است که رتیل های بسیار خطرناک با سموم کشنده مانند رتیل خورشیدی و رتیل شتری زندگی می کنند. دره عنکبوتی را می توان یکی از بکرترین مکان های بیابان لوت دانست که با وجود گردشگران زیادی که برای بازدید از این مکان می آیند، همچنان حالت طبیعی خود را حفظ کرده است.
اسرار کویر لوت
اسرار کویر لوت کرمان
در طول تاریخ، مردم به ساختن داستان های ترس آور در مورد هر چیز کشف نشده عادت داشتند. کویر لوت هم از این قاعده مستثنی نیست به دلیل شرایط سخت، نمی توان به عمق صحرا رفت اما با این حال چیزهای زیادی برای کشف وجود دارد. به همین دلیل است که داستان های زیادی در بین مردم محلی راه پیدا کرده است.
در دل کویر در نزدیکی شهر شهداد تمدنی با قدمت 6 هزار ساله نهفته است. قدیمی ترین پرچم آهنی جهان در گورستان باستانی شهداد در میان بسیاری از سفال ها و مجسمه های دیگر پیدا شده است. اکتشافات دیگری مانند فسیل ناخن دایناسور و قطعات شهاب سنگ نیز وجود داشته است.
برخی معتقدند آثار تمدن باستانی یافت شده در این منطقه متعلق به قوم لوط است، و نام لوت تغییر نوشتاری لوط است. طبق داستان های قدیمی، قوم لوط به سنگ تبدیل شده و در زیر سنگ های گلی مدفون شده اند.
دانشمندان می گویند هیچ زندگی در میان این کلوت های کویر لوت وجود ندارد. در سال 1986 آنها یک گاو مرده پیدا کردند، با وجود اینکه 15 سال مرده بود، لاشه پوسیده نشد. به گفته کارشناسان به دلیل گرمای شدید، جسد خشک شده بود و محیط نمکی روند پوسیدگی را متوقف کرده بود.
دمای کویر لوت
تفاوت دمای روز و شب در کویر لوت محسوس است. بر اساس داده های ماهواره ای ناسا از دمای سطح زمین، صحرای لوت ایران گرم ترین نقطه ثبت شده روی سطح زمین است. در سال 2005 دمای 70 درجه سانتیگراد در آنجا ثبت شد و از آن زمان تاکنون چندین بار سالانه گرمترین نقطه را به خود اختصاص داده است. یکی از دلایل کاهش دمای بیابان در شب، نبود پوشش گیاهی مناسب است. زیرا گیاهان در تأثیرگذاری بر اقلیم هر منطقه نقش تعیین کننده ای دارند و از آنجایی که در این مناطق فتوسنتز صورت نمی گیرد، دما کاهش می یابد. دلیل دوم می تواند این باشد که گرمای روز در بیابان جذب نمی شود زیرا ماسه عایق خوبی برای حفظ دما و ذخیره گرمای خورشید نیست.
البته موضوعی که بین کویر لوت و سایرکویرهای جهان تفاوت چشمگیری ایجاد می کند وجود بادهای 120 روزه سیستان در تابستان است که باعث می شود دما در روز افزایش نیافته و در شب کاهش نیابد.
این بادها در واقع نقش تنظیم کننده دمای لوت را دارند. با تمام این اوصاف آسمان شب کویر مانند بهشتی برای منجمان است و لوت بکرتر از دیگر کویرهای ایران است و عکاسان زیادی را جذب خود می کند.
صحرای لوت به دلیل آب و هوای خشک دائمی آن به عنوان پتانسیل بالایی برای یافتن شهاب سنگ می باشد مجموعه کوچکی به نام دره شهاب سنگ ها قبلا در این مکان کشف شده است.
کویر لوت در شب
اقامتگاه های نزدیک کویر لوت
اگر قصد سفر به کویر لوت را دارید می توانید در خانه محلی کلوت، بوم گردی کویر و خانه سنتی وکیل آبادی اقامت کنید. در غیر این صورت می توانید به کمپ کویری شهداد در 10 کیلومتری روستای شفیع آباد بروید و در امتداد روستا در مکان صافی که در آنجا قرار داده شده است، چادر بزنید و زیر آسمان صاف و پر از ستاره بخوابید. برای خرید ارزان پرواز داخلی به کرمان می توانید از طریق لینک با ما در ارتباط باشید.
بهترین زمان برای رفتن به کویر لوت چه زمانی است؟
بهترین زمان برای داشتن یک سفر فوق العاده به کویر لوت در بهار و پاییز است. برای تماشای مناظر زیبای کلوتس و شگفت زده شدن از زیبایی های باشکوه آن، ما به شما توصیه می کنیم در ابتدای روز یا غروب آفتاب به آنجا بروید.
آدرس کویر لوت : استان کرمان - فاصله کرمان تا کلوت های شهداد حدود 220 کیلومتر است و از طریق جاده نهبندان به شهداد حدود سه ساعت طول می کشد.
سخن آخر
با وجود کمبود امکانات گردشگری، جذابیت بی نظیر کویر لوت گردشگران زیادی را به سمت خود می کشاند. به جز زیبایی طبیعی مسحورکننده ای که باعث می شود همه چیز را فراموش کنید، می توانید به ماجراجویی هایی مانند سافاری، شتر سواری و تماشای عظمت فضا در شب بپردازید.
سوالات متداول در باره ی کویر لوت کرمان
کویر لوت در کدام استان است ؟
کویر لوت بزرگترین کویر ایران است که بخشی از آن بین استان کرمان و سیستان و بلوچستان قرار دارد.
کویر لوت چند بخش دارد؟
کویر لوت دارای سه بخش جغرافیای می باشد، کویر لوت شمالی، کویر لوت مرکزی وکویر لوت جنوبی از بخش های کویر لوت می باشند.