نکات بهداشتی و داروهای لازم برای سفر

داروهای ضروری در سفر یکی از اقلام بسیار مهم و حیاتی است که هنگام بستن چمدان باید بخش کوچکی را هم به آن اختصاص داد. در طول سفر احتمال مواجه‌شدن با هر نوع مشکل پیش‌بینی‌نشده‌ای وجود دارد. مسلما مدیریت‌کردن این وضعیت بحرانی مستلزم داشتن ابزارها و تجهیزات‌ کافی است که داروها شاید مهم‌ترین آن‌ها باشد. در این مقاله، به معرفی لیست داروهای مورد نیاز در سفر خواهیم پرداخت؛ همچنین، نکاتی را که لازم است برای رعایت بهداشت و سلامتی خود و خانواده‌تان رعایت کنید را معرفی خواهیم کرد. پس اگر قصد سفر داخلی یا خارجی به مقصدی جدید را دارید، حتما این مطلب را مطالعه کنید. 

لیست داروهای ضروری در سفر

اگر برای همراه داشتن دارو در سفر به فهرستی کامل نیاز دارید، کافی است تا انتهای این بخش همراه ما باشید. این نوشتار به شما در تهیه لیست داروهای کاربردی و مهم کمک خواهد کرد.

1) جعبه کمک های اولیه

سفر به طبیعت همان اندازه که لذت‌بخش و روح‌نواز است، می‌تواند خطر اتفاقات غافلگیرکننده، تلخ و ناخوشایند را به همراه داشته باشد. یکی از داروهای ضروری در سفر که تلخی این اتفاقات را برای ما خنثی می‌کند، جعبه کمک‌های اولیه است.

پیچ‌خوردن مچ پا، خراش‌برداشتن دست‌ها یا زخمی‌شدن بدن از جمله اتفاقات شایعی است که در مسیر طبیعت‌گردی و یا حتی در سفرهای معمولی گریبان‌گیر افراد می‌شود. در این وضعیت داشتن جعبه کمک‌های اولیه مسیر درمان و بهبودی را برای افراد سرعت می‌بخشد. ضمن اینکه کمک می‌کند تا افراد هر چه سریعتر به شرایط طبیعی و روتین خود بازگردند.

نکته حائز اهمیت این است که آشنایی کامل افراد با شیوۀ استفاده از اقلام موجود در جعبه کمک‌های اولیه، از داشتن این جعبه نیز مهم‌تر است. بنابراین قبل از اینکه راهی سفر شوید، بهتر است نگاهی به وسایل موجود در جعبه بیندازید و توانمندی خود را برای استفاده از آن‌ها ارتقا دهید.

پانسمان، چسب‌زخم، بتادین، سرنگ، پمادهای مختلف سوختگی، مواد ضدعفونی‌کننده، دستکش، قیچی، قطره استریل و چراغ‌قوه از اقلام بسیار مهم جعبه کمک‌های اولیه است. طبیعتا نوع وسایل بهداشتی موجود در جعبه و تعداد آن‌ها متناسب با تعداد نفرات، تعداد روزهای سفر و فاصله مقصد تا درمانگاه متفاوت خواهد بود.

تصویری از کیت کمک‌های اولیه

2) آرامبخش

مسکن‌ها تقریبا دوای تمام دردهای لاعلاجی است که به یکباره در افراد ظاهر می‌شود. تغییرات آب‌وهوایی، نشستن طولانی‌مدت در ماشین یا بی‌خوابی در سفر می‌تواند سبب بروز علائمی از درد و ناراحتی در ناحیه سر و عضلات شود. بنابراین از مسکّن‌هایی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن می‌توان به عنوان یکی دیگر از داروهای ضروری در سفر برای رفع دردهای خفیف یاد کرد.

3) ضد حساسیت

یکی از مزاحم‌های همیشگی در سفر که رنجی بیهوده را بر مسافران تحمیل می‌کنند، حشرات موذی هستند. از طرفی قرارگرفتن در محیط جدید می‌تواند حساسیت‌ها یا آلرژی‌های قدیمی ما را دوباره زنده کند. ازهمین‌رو، آنتی‌هیستامین جزو داروهای ضروری برای سفر مسحوب می‌شود.

رفع این دو مشکل جزئی و خفیف تنها با داشتن قرص‌های ضدحساسیت مانند آنتی‌ هیستامین‌، لوراتادین یا دیفن هیدرامین امکان‌پذیر خواهد بود. ناگفته نماند که یکی از عوارض شایع داروهای ضدحساسیت خواب‌آلودگی است. بنابراین توصیه می‌شود هنگام رانندگی از مصرف این دارو خودداری کنید.

4) داروی ضد اسهال

فهرست داروهای لازم در سفر بدون داروی ضداسهال کامل نمی‌شود. در طول سفر عادت‌های غذایی افراد به طور قابل توجهی تغییر پیدا می‌کند. اتخاذ سبک‌های غذایی ناسالم و امتحان‌کردن غذاهای جدید در طول سفر بستر را برای بروز مشکلاتی همچون اسهال فراهم می‌کند. در این شرایط داشتن داروهای ضداسهال در چمدان می‌تواند از وخیم‌ترشدن اوضاع جلوگیری کند. لوپرامید و بیسموت ساب سالیسیلات و قرص الکترولیت از جمله داروهای ضروری در سفر هستند که ضمن رفع مشکلات گوارشی به بهبود کم‌آبی بدن هم کمک می‌کند.

5) داروی ضد یبوست

از دیگر داروهای مورد نیاز در سفر ملیّن‌ها هستند. یبوست درد مشترک میان ما ایرانی‌هاست. این عارضه در طول سفر شدت بیشتری هم پیدا می‌کند. داشتن ملین در کنار تمام راهکارهای خانگی مانند نوشیدن آب و خوردن غذاهای فیبردار یک راهکار مفید برای درمان یبوست در سفر خواهد بود.

6) قرص ماشین

اگر نمی‌خواهید بیماری حرکت در سفر همه برنامه‌هایتان را به هم بریزد، همراه داشتن دارو در سفر را جدی بگیرید. خیلی از افراد با قرارگرفتن در وسایل نقلیه اعم از خودرو، قطار، کشتی یا هواپیما علائمی از سرگیجه، حالت‌تهوع و بی‌تعادلی را تجربه می‌کنند. این عارضه، که بیماری حرکت نام دارد، با خوردن قرص دیمن هیدرینات یا همان قرص ماشین، کاملا قابل کنترل است.

اسکوپلامین نیز نوع دیگری از قرص مسافرت با هواپیما یا خودرو است که اثربخشی کمتری در مقایسه با دیمن هیدرینات دارد. بنابراین اگر قصد خرید بلیط هواپیما و سفر هوایی را دارید، همراه‌داشتن این قرص را فراموش نکنید.

همراه داشتن قرص برای جلوگیری از حالت تهوع در سفر

7) قرص خواب

یکی از تغییرات مهم در طول سفر به‌هم‌ریختن ساعت خواب است. این مشکل برای کسانی که سفرهای طولانی در پیش دارند و همچنین از ساعت فیزیولوژیکی بدن دقیقی برخوردار هستند، منجر به بروز پدیده‌ای تحت عنوان جت لگ (به معنی پرواززدگی) می‌شود. جت لگ همان واکنش طبیعی بدن به تغییرات سریع زمانی است که علائمی همچون بی‌خوابی، بدخلقی، خستگی، سردرد و خشکی چشم را ظاهر می‌کند.

برای اینکه در طول سفر با مشکل بی‌خوابی و علائم آزاردهنده جت لگ مبتلا نشوید، لازم است داروی خواب‌آور ملاتونین با خود به همراه داشته باشید. مصرف این داروی مکمل 30 دقیقه قبل از خواب، به تنظیم ساعت بدن و رفع بی‌خوابی افراد کمک می‌کند.

8) داروی ضد مالاریا

یکی از بیماری‌های انگلی شایع در سفر به مناطق گرمسیری که جان بسیاری از گردشگران را تهدید می‌کند، مالاریاست. این بیماری در نتیجه عملکرد یک پشه با همین نام در افراد ظاهر می‌شود. شوربختانه هنوز هیچ واکسنی برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری طراحی نشده است؛ اما داروهای ضدمالاریا می‌تواند تا حد زیادی از ابتلای افراد به این بیماری انگلی جلوگیری کند.

اگر قصد سفر به مناطق گرمسیری و برپایی کمپ در این مناطق را دارید، داشتن این دارو از نان شب هم واجب‌تر است. نوع دارو و میزان دوز مصرفی آن هم بستگی زیادی به وضعیت سلامتی و مقصد گردشگری‌تان دارد. بنابراین توصیه می‌شود قبل از سفر به اینگونه مناطق، حتما درباره داروی ضدمالاریا و چگونگی مصرف آن با پزشک خود مشورت کنید.

9) قرص سرماخوردگی

در جعبه داروهای ضروری در سفر بخشی را هم به یک الی چند بسته قرص سرماخوردگی اختصاص دهید. سرماخوردگی از آن دسته بیماری‌های شایعی است که بی‌خبر سروکله آن پیدا می‌شود. مسلما با ادامه‌دارشدن این بیماری، لذت سفر هم جای خود را به ناخوشی و رنج می‌دهد. سودوافدرین و گایافنزین از بهترین قرص‌های سرماخوردگی برای بهبود آبریزش بینی، گرفتگی بینی و خارش چشم هستند.

10) تب بُر

اگر خانوادگی سفر می‌کنید، حتما در کنار داروهای مورد نیاز کودک در سفر یک الی چند بسته قرص تب‌بر هم به همراه داشته باشید. تب بالای بیمار می‌تواند از عوارض ناخوشایند آنفولانزا و سرماخوردگی در طول سفر باشد. با مصرف این گروه از قرص‌ها تب بالای کودک یا بزرگسال به خوبی قابل کنترل خواهد بود.

تب بُر از داروهای مورد نیاز در سفر با کودک

11) داروهای تجویزی پزشک

اگر به بیماری خاصی نظیر دیابت، فشارخون یا مشکلات قلبی مبتلا هستید، به همراه‌داشتن داروهای تجویزشده از سوی پزشک بسیار ضروری است. یادتان باشد که هیچ‌چیزی حتی سفر نمی‌تواند مانع مصرف روزانه و منظم این داروها شود. بنابراین قبل از سفر اطمینان حاصل کنید که به میزان کافی داروهای مورد نیاز خود را به همراه دارید؛ به‌ویژه اگر قصد سفر با تور خارجی را دارید! چراکه ممکن است برای پیداکردن داروهای تخصصی خود با مشکل مواجه شوید.

12) پماد سوختگی

جراحت، خراش و سوختگی از اتفاقات رایجی است که در طول سفر رخ می‌دهد. قراردادن چند پماد سوختگی و آنتی‌بیوتیکی بدون نسخه در جعبه کمک‌های اولیه به مدیریت بهتر این قسم از بحران‌ها کمک می‌کند. نئوسپورین یا باسیتراسین و کرم OTC هیدروکورتیزون از جمله بهترین این پمادها هستند که ضمن التیام جراحت، خارش و قرمزی ناشی از نیش حشرات را هم بهبود می‌بخشند.

13) کرم مرطوب کننده

در فهرست داروهای ضروری در سفر کرم مرطوب‌کننده یک محصول بسیار کاربردی و مفید است. کم‌آبی بدن و حضور در مناطق سردسیر منجر به خشکی بیشتر پوست می‌شود. کرم مرطوب‌کننده با آبرسانی بیشتر و حفظ رطوبت بدن از بروز این عارضه تا حد زیادی جلوگیری می‌کند.

14) کرم ضد آفتاب

در طول سفر ما ساعات بسیار زیادی را در طبیعت و زیر نور مضر آفتاب هستیم. طبیعتا اگر محصولات مراقبتی لازم را به همراه نداشته باشیم، باید رنج داشتن پوستی ناسالم و کدر را به جان بخریم. از آنجایی که احیای دوباره زیبایی و سلامتی پوست طی یک پروسه زمان‌بر و پرهزینه اتفاق می‌افتد، بهتر است با گنجاندن یک کرم ضدآفتاب با SPF بالا از وقوع مشکلات پوستی پیشگیری کنیم.

همراه داشتن کرم ضد آفتاب در سفر

وسایل بهداشتی موردنیاز در سفر

یکی از مواردی که نشان می‌دهد شما با آمادگی هرچه تمام عازم سفر هستید، محتویات موجود در چمدان‌تان است. طبیعتا در کنار پوشاک و مواد خوراکی داروها و وسایل بهداشتی نیز اهمیت بسیار زیادی دارند. ما در بخش قبلی به معرفی داروهای ضروری در سفر پرداختیم و حالا نوبت به ارائه چک‌لیست مرتبط با وسایل بهداشتی رسیده است. اگر نمی‌خواهید در طول سفر هزینه اضافی را صرف خرید وسایل بهداشتی کنید، بهتر است در هنگام بستن چمدان فهرستی از موارد زیر را کنار دست خود داشته باشید:

• چسب زخم: برای التیام و بهبود جراحت‌ها و خراش‌های جزئی در طول سفر؛
• دستمال مرطوب: برای حذف آلودگی، ناخالصی یا مواد آرایشی از روی سطح پوست؛
• پد بهداشتی: به منظور حفظ خشکی و پاکیزگی لباس زیر بانوان در طول سفر؛
• صابون و شامپو: بهترین ابزار برای تامین سلامتی و بهداشت پوست و مو؛
• ژل یا اسپری ضدعفونی‌کننده: به منظور ضدعفونی‌کردن دست‌ها یا سطوح مختلف؛
• مسواک و خمیردندان: جهت حفظ سلامتی و بهداشت دهان و دندان و پیشگیری از مشکلات و عوارض دندانی.

داروهای ممنوعه در پروازهای خارجی

به همراه‌داشتن دارو در سفرهای خارجی یکی از معضلات بزرگی است که گردشگران تجربه می‌کنند. معمولا کشورهای خارجی برای حمل دارو قوانین سخت‌گیرانه خود را دارند. عدم آشنایی کافی افراد با این قوانین و رعایت‌نکردن آن‌ها می‌تواند گاهی به قیمت زندانی‌شدن مسافران تمام شود. بنابراین توصیه می‌شود قبل از گنجاندن هر دارویی در چمدان از ممنوعیت دارویی آن در کشور مقصد کاملا اطمینان پیدا کنید.

این را هم بدانید که قوانین هر کشور در مورد حمل دارو با سایر کشورهای دیگر می‌تواند متفاوت باشد. به عنوان مثال، همراه‌داشتن دارو در سفر به ترکیه، ارمنستان و حتی آمریکا با ارائه نسخه هیچ ممنوعیت قانونی ندارد؛ درحالی‌که داروهای ممنوع در تایلند فهرست بلندبالایی را در بر می‌گیرد. به‌این‌ترتیب بهتر است قبل از سفر از ریزودرشت قوانین ممنوعیت دارویی در مقصد کاملا مطلع شوید.

در تمام کشورهای خارجی داشتن قرص‌های دارویی نظیر مرفین، متادون، دیفنوکسیلات، ایپوم، متیل فندیت و کدئین فسفات ممنوع است. علاوه بر قرص‌ها، حمل شربت‌های دارویی نیز می‌تواند نشانه‌ای از زیرپاگذاشتن قانون باشد. ورود شربت‌های دارویی مانند هیدروکسی‌زین، فنوباربیتال، دکسترومتورفان و دکسترومتورفان‌پی به اغلب کشورهای خارجی ممنوع است. همچنین قرص‌هایی مانند استامینوفن کدئین، کلونازپام، دیازپام و ترامادول نیز از جمله داروهای ممنوع گرجستان هستند.

سومین گروه از داروهای ضروری در سفر که حمل بدون نسخه آن در کشورهای خارجی می‌تواند منجر به بروز مشکلات متعدد شود، آمپول‌ها هستند. مرفین، متادون، الفتانیل، تالامونال، پنتازوسین، پتیدین، نالوکسال و دی‌هیدروبلزپریدول از جمله آمپول‌های ممنوعه محسوب می‌شوند.

داروهای ممنوعه در پروازهای خارجی

رعایت نکات بهداشتی در سفر

سفر بهانه خوبی برای نادیده‌گرفتن اصول و اقدامات مهم بهداشتی نیست و نباید حتی برای چند روز از انجام اموری که ضامن سلامتی‌تان است، مرخصی بگیرید. مسلما انجام این اقدامات در طول سفر که افراد در معرض هر نوع آلودگی هستند، بیش از قبل اهمیت پیدا می‌کند.

نگهداری صحیح دارو

اولین و مهم‌ترین اصل مراقبتی در سفر نگهداری صحیح از داروهاست. بی‌تردید تنها چیزی که دسترسی ما به داروها را تا آخرین لحظه در سفر امکان‌پذیر می‌کند، سالم‌ماندن داروهاست. سلامتی کامل هر دارو هم بستگی زیادی به شیوه نگهداری ما از آن دارد. رعایت موارد زیر به نگهداری هرچه بهتر داروهای ضروری در سفر کمک می‌کند:

1. قراردادن داروها در ظرفی دربسته و محکم به منظور دسترسی بهتر و راحت‌تر؛
2. مطالعه دستورالعمل درج‌شده روی بسته دارو و نگهداری آن در دمای مناسب؛
3. به همراه‌داشتن یک نسخه از داروهای تجویزی؛
4. دور نگاه‌داشتن داروها از دسترس کودکان؛
5. اجتناب از نگهداری دارو در فضای مرطوب یا در معرض مستقیم نور خورشید.

نوشیدن آب کافی و سالم

نوشیدن آب کافی ضمن هیدارته‌ نگاه‌داشتن بدن به سلامت بیشتر شما کمک می‌کند. البته فراموش نکنید که سالم‌بودن آب از خوردن به‌اندازه و کافی آن نیز مهم‌تر است. بنابراین تا می‌توانید آب نوشیدنی خود را از فروشگاه‌های معتبر در قالب بسته‌بندی‌های استاندارد تهیه کنید. در صورت عدم دسترسی به آب آشامیدنی سالم آن را به مدت 5 الی 10 دقیقه بجوشانید.

نوشیدن آب کافی و سالم در سفر

خوردن غذای کافی و سالم

می‌دانیم که هیچ لذتی در سفر بالاتر از سروکردن غذاهای محلی با طعم‌های متنوع و تازه نیست. بااین‌حال بهتر است قبل از امتحان‌کردن هر نوع غذایی از شیوه طبخ آن و سلامت و بهداشت مواد غذایی و محیط رستوران کاملا مطمئن شوید. سبزیجات خام، خوراک خام و حتی محصولات لبنی غیراستاندارد می‌تواند زمینه‌ساز بروز طیف وسیعی از بیماری‌ها در طول سفر شود.

خواب مناسب

یکی از قسمت‌های ناخوشایند سفر خستگی مفرطی است که در تک‌تک سلول‌های بدن رخنه می‌کند و مانع خواب راحت افراد می‌شود. پرهیز از مصرف کافئین، تحرک کافی در طول شبانه‌روز، استفاده از قرص خواب، موکول‌کردن رانندگی به روز و مساعدکردن شرایط برای خواب از جمله اقدامات موثر برای مقابله با خستگی و داشتن خواب راحت در طول سفر است.

دوری از حیوانات

حیوانات می‌توانند منبعی از ویروس و باکتری باشند؛ بنابراین در طول سفر بر هیجانات حیوان‌دوستانه خود غلبه کنید و از نزدیک‌شدن یا لمس حیوانات کاملا بپرهیزید.

استفاده از وسایل بهداشتی شخصی در اماکن عمومی

آخرین اصل بهداشتی در سفر استفاده از وسایل شخصی در اماکن عمومی است. داشتن صابون و شامپوی مخصوص به خود و استفاده از ملحفه و لوازم شخصی خواب از اقدامات موثر در پیشگیری از بروز بیماری‌های پوستی خواهد بود.

لذت سفر با رعایت کامل نکات بهداشتی

سفرکردن تجهیزات خاص خودش را می‌طلبد و بدون دردست‌داشتن ابزارها و تجهیزات کافی، اوقات سفر به کام تمام مسافران تلخ می‌شود. در این مطلب سعی کردیم تمام نکاتی را که برای سفری سالم نیاز دارید، ارائه دهیم. با رعایت این نکات بهداشتی و همراه داشتن داروهای ضروری در سفر تعطیلاتی خوش و پرخاطره را به خود و خانواده‌تان هدیه دهید.

ما در این نوشتار تلاش کردیم فهرستی کامل از داروهای ضروری در سفر را با شما به اشتراک بگذاریم. شما به این فهرست چه دارویی را اضافه می‌کنید؟ برای کاهش علائم ناخوشی در سفر چه نکاتی را پیشنهاد می‌کنید؟ حتما برایمان بنویسید.

سوالات متداول:

1. برای خرید دارو در سفرهای خارجی چه کار کنیم؟

تا جایی که می‌توانید داروهای تخصصی خود را به همراه نسخه به همراه داشته باشید؛ اما در صورت نیاز به خرید دارو در کشور مقصد، می‌توانید آن را از داروخانه‌های عمومی تهیه کنید. برای این کار باید نام‌های دیگر داروهای موردنیاز خود را جستجو کرده و از نام تجاری آن در کشور مقصد مطمئن شوید. توصیه می‌کنیم به‌هیچ‌وجه از بازارهای آزاد، فروشندگان خیابانی یا مراکز غیرقانونی دارو خریداری نکنید.

2. آیا احتمال خرید داروی تقلبی در کشورهای خارجی وجود دارد؟

بله؛ به‌ویژه در کشورهای آسیایی و آفریقایی باید مراقب باشید تا گرفتار داروهای تقلبی که با مواد ارزان‌تری ترکیب شده‌اند، نشوید. یک راه مناسب برای تشخیص داروی اصل از تقلبی، قیمت آن است. همچنین مراقب باشید که بسته‌بندی دارو باز نشده و حتما پلمپ باشد.