روستای هجیج؛ نماد طبیعت و فرهنگ کرمانشاه

آیا تابه‌حال نام روستای هجیج به گوشتان خورده است؟ هجیج نگینی زیبا در دل کوه‌های غرب ایران است که سالانه هزاران گردشگر را به تماشای خود دعوت می‌کند. معماری پلکانی و طبیعت دلنوازی که در اطراف این روستا به چشم می‌خورد، از هجیج منطقه‌ای بکر و دیدنی ساخته است. اگر اهل طبیعت‌گردی باشید، سفر به غرب ایران و بازدید از روستای حجیج می‌تواند شما را حسابی سر ذوق آورد. اما پیش از آن، تا تدارک برنامه سفر همراهیمان کنید تا گشتی خیالی در کوچه‌پس‌کوچه‌های باصفای این روستا داشته باشیم.

روستای هجیج کجاست؟

هجیج از جاذبه‌های گردشگری شهر پاوه در استان کرمانشاه است که در قلب کوه‌های شاهو قرار دارد. این روستا را با نام‌های دیگری هم می‌شناسند که معروف‌ترین آن‌ها هجیج بزرگ و هجیج سفلیٰ است.

در روستای هجیج قرار است که با شگفت‌انگیزترین چهره از طبیعت خداوند ملاقات کنید. کوه‌های باصلابت، مراتع سرسبز، چشمه‌های جوشیده از دل کوه، غارهای مرموز و رودخانه‌های خروشان تنها گوشه‌ای از زیبایی‌های خیره‌کننده این روستا به شمار می‌رود.

در میان تمام این زیبایی‌ها آنچه جای هجیج را در قلب مردم باز می‌کند، خانه‌های پلکانی با سقف‌های شیروانی است که در آن صفا و صمیمیت اهالی خونگرم این روستا موج می‌زند. اگر حوصله به خرج دهید، در ادامه روایت‌های جذاب‌تری را از این روستا برایتان بازگو می‌کنیم. 

موقعیت جغرافیایی روستای هجیج کرمانشاه روی نقشه گوگل

شهرها و روستاهای اطراف هجیج

در اطراف روستای حجیج شهرها و روستاهای متعددی جا خوش کرده‌اند که هرکدام دنیایی از شگفتی و جاذبه را در دل خود دارند. همان‌طور که گفتیم، هجیج از جاذبه‌های مهم شهر پاوه است که با آن تنها 34 کیلومتر فاصله دارد. مسافت بین این روستا تا کرمانشاه نیز چیزی حدود 120 کیلومتر است.

این روستا از سمت شمال به روستای نودشه می‌رسد. فاصله این دو روستا با هم کمتر از 1 کیلومتر است. در همسایگی ضلع غربی هجیج روستای سپیدار با فاصله 11 کیلومتری قرار دارد و ضلع جنوبی آن به روستای تنگسیر با مسافتی 14 کیلومتری منتهی می‌شود. از همسایگان شرقی هجیج هم باید به روستای زیبای نوسود اشاره کرد که فاصله‌ای 16 کیلومتری با آن دارد.

تاریخچه و علت نامگذاری روستای حجیج

روستای هجیج کرمانشاه عمری به درازای میلیون‌ها سال پیش دارد. استخوان‌های قدیمی کشف‌شده از بز کوهی و ابزارهای سنگی شکار که از دل این روستا توسط باستان‌شناسان استخراج شده است، حکایت از قدمت بالای آن دارد. طبق مطالعات تاریخ‌دانان نشانه‌های سکوت انسان در این روستا به دوران پارینه سنگی می‌رسد.

در باب نامگذاری روستای باستانی هجیج داستان‌های مختلفی روایت می‌شود. قبل از بازگوکردن این روایت‌ها بهتر است بدانید که نام این روستا به دو شیوه هجیج و حجیج نوشته می‌شود.

هجیج در گویش شیرین کردی به معنای دره عمیق و سرسبز است و این معنا اشاره‌ای کوتاه به موقعیت قرارگیری این روستا در دل کوهستان دارد. نام این روستا را اگر به شکل حجیج بنویسید، با معنایی منتسب به حج مواجه خواهید شد. برخی معتقدند بومیان این روستا به دلیل داشتن اعتقادات مذهبی هرساله به حج مشرف می‌شده‌اند؛ ازهمین‌رو، به این روستا حجیج می‌گویند؛ یعنی کسی که زیاد به حج می‌رود.

به‌جزء این دو روایت که مبنای منطقی بیشتری دارند، داستان‌های دیگری هم در باب تفسیر هجیج نقل می‌شود که سندیت معتبری ندارد؛ مثلا، برخی هجیج را به محل جشن و شادی و گروهی دیگر آن را به مکانی پر از قطعات بزرگ سنگی نسبت می‌دهند.

مسیرهای سفر به روستای هجیج پاوه

برای رسیدن به روستای حجیج کرمانشاه دو مسیر زمینی و هوایی پیش‌روی شماست. برای داشتن سفر زمینی به این روستا از مبدا تهران باید راهی کرمانشاه شوید و از آن‌جا به سمت پاوه، نودشه و در نهایت هجیج حرکت کنید. پیمودن این مسافت چیزی حدود 7 ساعت زمان می‌برد.

روش‌های دیگر برای سفر زمینی به هجیج استفاده از اتوبوس یا قطار است. نزدیک‌ترین ایستگاه راه‌آهن به هجیج، ایستگاه کرمانشاه و نزدیک‌ترین مسیر اتوبوسی به این روستا اتوبوس کرمانشاه-پاوه است. اگر به سفر هوایی هم فکر می‌کنید، باید بگوییم نزدیک‌ترین فرودگاه به هجیج، فرودگاه کرمانشاه است که در فاصله 155 کیلومتری با این روستا قرار دارد.

آب و هوای روستای هجیج و بهترین زمان بازدید

هجیج روستایی در دل کوه است؛ بنابراین، آب‌وهوایی خنک و کوهستانی را باید از این روستا انتظار داشت. میانگین دمای هوای این روستا در فصل تابستان 25 درجه سانتی‌گراد و در فصل زمستان 5 درجه سانتی‌گراد است.

زیباترین چهره از روستای هجیج در بهار و پاییز آن نمایان می‌شود. در این دو فصل میانگین دمای هوا بیشتر از 15 درجه سانتی‌گراد نمی‌شود. ضمن اینکه طبیعت در این دو فصل جلوه‌های بی‌نظیری از زیبایی‌های خود را پیشکش نگاه گردشگران می‌کند. بنابراین، بهار و پاییز را می‌توان بهترین زمان سفر به منطقه هجیج کرمانشاه دانست.

عکس روستای هجیج در کرمانشاه 

معماری روستای هجیج کرمانشاه

معماری روستای حجیج تصویری از ماسوله گیلان را در ذهن تداعی می‌کند. اصلا شاید همین شباهت ظاهری سبب شده است تا به هجیج لقب ماسوله سنگی را ببخشند. در این روستا خانه‌ها به صورت پلکانی با ملاتی از سنگ و چوب ساخته شده‌اند. در این سبک معماری بام هر خانه حیاط خانه دیگری را تشکیل می‌دهد.

مساحت خانه‌های روستای حجیج آنقدر زیاد نیست؛ اما، در همین فضای کم می‌توان وسعت عشق و مهربانی اهالی هر خانه را به درستی درک کرد. این خانه‌ها ظاهری مربعی یا مستطیلی‌شکل دارند و از سقفی شیروانی برخوردارند. دلیل ساختن سقف‌های شیروانی جلوگیری از نفوذ آب و برف به داخل ساختمان است.

جالب است بدانید که معماری روستای هجیج تنها از بعد ظاهری اهمیت ندارد. جزئیات ظریف و هنرمندانه‌ای که در معماری این روستا به چشم می‌خورد، حکایت از تاریخ کهن و فرهنگ غنی آن دارد.

جاهای دیدنی روستای هجیج

در روستای هجیج همه‌چیز برای ساختن یک روز مفرح، پرخاطره و هیجان‌انگیز مهیاست. این روستای زیبا و باصفا گنجینه‌ای عظیم از جاذبه‌های تاریخی، طبیعی و مذهبی را دارد که ما در ادامه معرفی مختصری از بهترین آن‌ها خواهیم داشت.

1. خانقاه روستای هجیج

یکی از جالب‌ترین بناهای قدیمی روستای حجیج خانقاه است که حال‌وهوایی کاملا مذهبی دارد. این جاذبه روزگاری محل ذکر و سماع درویشان فرقه قادریه بوده و امروز نیز همچنان به قوت خود باقی است. گاهی در اجرای این مراسم رقص‌ها و نواهای خاص عرفانی هم اجرا می‌شود که دیدن آن برای گردشگران لذتی وصف‌نشدنی به همراه دارد.

2. سد روستای هجیج

روی رودخانه داریان سدی خاکی قرار دارد که از آن برای تامین آب موردنیاز کشاورزی و تولید برق استفاده می‌کنند. ارتفاع 169 متری این سد آن را در دسته سدهای بلند خاکی ایران قرار داده است. در سد داریان ضمن کمپ‌زدن با خانواده و دوستان می‌توانید تجربه لذت‌بخش قایق‌رانی را هم به خاطرات خوش این روستا اضافه کنید.

عکسی از سد روستای هجیج

3. مسجد جامع

مسجد جامع یکی از بناهای مذهبی به‌یادگارمانده از دوران صفوی است. این بنای مقدس که معماری آن گردشگران را متحیر و شگفت‌زده می‌کند، در جوار رودخانه سیروان قرار دارد. دیوارهای این مسجد را خشت و سنگ و سقف آن را چوب تشکیل می‌دهد. تزئینات ساده‌ای هم در فضای داخلی مسجد به چشم می‌خورد که علی‌رغم سادگی از ظرافت و زیبایی خاصی برخوردارند.

4. چشمه بل

از پرآب‌ترین چشمه‌های غرب ایران چشمه بل است. این چشمه جوشان سفرش را از دل کوه آغاز می‌کند و در نهایت به رودخانه سیروان می‌پیوندد. از عجایب چشمه بل ارتفاع بسیار زیاد آن است. جالب است بدانید که این جاذبه دو چهره دارد؛ ابتدا چشمه‌ای خروشان و روح‌نواز است که در دل کوه جاری می‌شود و بعد در طول مسیر به آبشاری بلند به ارتفاع 15 متر تغییر شکل می‌دهد.

5. ارتفاعات شاهو

ارتفاعات شاهو خود به تنهایی یک جاذبه تمام‌عیار و بی‌نظیر به حساب می‌آید. کوه‌های شاهو بخشی از رشته‌های کوه‌های زاگرس هستند که طبیعتی بکر، مراتعی سرسبز، چشمه‌هایی زلال و گونه‌های جانوری و گیاهی متنوعی دارند. پیاز، دول، میشا و گاول از مراتع مهم شاهو به شمار می‌روند و خرس، شغال، گرگ، روباه، گون، گل ‌گاوزبان، ختمی و شنگ پوشش جانوری و گیاهی آن را شامل می‌شوند. 

6. کوسه هجیج

کوسه هجیج جاذبه‌ای مذهبی است که میان اهالی این روستا جایگاه بسیار محترمی دارد. این جاذبه در واقع آرامگاهی منسوب به سیدعبیدالله، فرزند امام موسی کاظم (ع) است که در بین مردم به کوسه هجیج شهرت دارد. مردم این منطقه هرساله در روز 25 ذی‌الحجه با هدف یادبود سید عبیدالله و سوگواری برای او مراسمی را با عنوان کوسه‌خوانی برگزار می‌کنند.

حوض پیر

یکی از بهترین و دیدنی‌ترین جاهای دیدنی کرمانشاه در روستای هجیج، حوض پیر است. در روزگاران قدیم که هنوز آب لوله‌کشی وجود نداشت، این حوض بزرگ مکانی برای وضوگرفتن زنان و مردان معتقد و باایمان بود. دیوارهای سنگی این حوض قدمت طولانی آن را به رخ می‌کشد. حوض پیر در قلب روستا قرار دارد و دارای دو جوی مجزا برای زنان و مردان است.

رودخانه سیروان

رودخانه سیروان نیاز به معرفی ندارد؛ این رودخانه از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین رودخانه‌های ایران است که نه تنها از نظر گردشگری بلکه به دلایل اقتصادی اهمیت بسیار زیادی دارد. مسیر حرکت رودخانه سیروان از دل رشته‌کوه‌های زاگرس آغاز و به رودخانه دجله و در نهایت دریای بی‌کران خلیج‌فارس ختم می‌شود. طول این رودخانه 370 کیلومتر است و در اطراف آن مناظری زیبا و چشم‌نواز به چشم می‌خورد.

عکسی از رودخانه سیروان

چله خانه

چله‌خانه بنایی ساخته‌شده از سنگ و گل است که در طبقه زیرین مسجد جامع روستای هجیج قرار دارد. این بنای قدیمی که قدمت آن به سده دوم هجری قمری بازمی‌گردد، مکانی برای ریاضت و عبادت صوفیان بوده است.

آداب و رسوم ساکنین روستای هجیج

در روستای هجیج سبک زندگی اصیل و دست‌نخوره قدیم جاری است. اهالی باصفای این روستا همچنان اعتقادات راسخ دینی خود را در سینه دارند و هنوز هم که هنوز است با همان پوشش خاص و قدیمی اجداد خود در کوچه و محله ظاهر می‌شوند.

در این روستا ضمن اینکه مراسم عزا، عروسی، جشن نوروز و چهارشنبه‌سوری با آیین خاصی برگزار می‌شود، مراسم دیگری هم به چشم می‌خورد که برای مردم سایر مناطق ایران تازگی دارد. یکی از بهترین این آیین‌ها اجرای سنت قدیمی ذکر و سماع دراویش طریقت قادریه است.

در روزهای خاصی از سال درویشان این فرقه گردهم جمع می‌شوند و مراسم ذکر و سماع را با آداب خاصی برپا می‌کنند. چاشنی این مراسم عموما آوازهای دلنشین هوره، رقص‌های باشکوه عرفانی و نواختن موسیقی محلی است. در این مراسم حالتی از خلسه و استغاثه درویشان هم دیده می‌شود که در همراهی با صدای سوزناک شمشال، ساز سنتی هجیج، حال‌وهوایی خاص را برای اهالی این مجلس رقم می‌زند.

آدرس و فاصله روستای هجیج تا کرمانشاه

روستای هجیج از جاذبه‌های مهم بخش نوسود شهرستان پاوه در استان کرمانشاه است که مانند سراب نیلوفر در شمال این استان قرار دارد. این روستا با شهرستان پاوه 34 کیلومتر و با استان کرمانشاه 123 کیلومتر فاصله دارد. برای دسترسی به این روستا ابتدا باید به کرمانشاه بروید.

مسیر کرمانشاه به روستای هجیج جاده‌ای 2 ساعت‌ونیمه است که از شهرستان پاوه و روستای نودشه عبور می‌کند. به‌عبارتی شما باید از کرمانشاه به سمت پاوه حرکت کنید، سپس از خروجی پاوه به سمت روستای نودشه برانید. با ورود به روستای نودشه تابلوهای هجیج خودشان را به شما نشان می‌دهند. با دنبال‌کردن این تابلوها بعد از حدود 10 دقیقه با روستای زیبا و باشکوه هجیج ملاقات خواهید کرد.

مسیرهای دیگری هم مانند مریوان یا همدان برای دسترسی به هجیج وجود دارد که انتخاب آن‌ها منجر به طولانی‌شدن سفر می‌شود؛ چراکه فاصله همدان تا روستای هجیج 333 کیلومتر و فاصله مریوان تا این منطقه 93 کیلومتر است.

سوغات روستای هجیج

حرفه اصلی مردم روستای هجیج دامداری و کشاورزی است. بنابراین، اگر گذرتان به این روستا افتاد، با خیل عظیمی از غرفه‌های رنگارنگ خوراکی و صنایع دستی روبه‌رو خواهید شد. از خوراکی‌های محبوب و بی‌نظیر این روستا می‌توان به دوغ، کشک، روغن حیوانی، کره، گیاهان دارویی، گردو، شیره‌انگور، عسل و انار اشاره کرد. جاجیم، سفال، گیوه، سبد حصیری و شال هم صنایع دستی این روستا را تشکیل می‌دهند.

اقامت در روستای هجیج

در روستای بااصالت هجیج نگران مسئله اقامت نخواهید بود؛ چراکه در این منطقه گزینه‌های متنوعی از هتل‌ها و اقامتگاه‌های بومگردی پیش‌روی شماست. در ادامه به بررسی بهترین اقامتگاه‌های این روستا خواهیم پرداخت.

• هتل: یکی از معروف‌ترین هتل‌های نزدیک به روستای هجیج هتل سنگی هجیج است که در شهر پاوه قرار دارد.
• اقامتگاه‌های بومگردی: اقامتگاه‌های بوم گردی روستای هجیج یکی از گزینه‌های جذاب اقامت در این روستا هستند. این اقامتگاه‌ها امکانات متنوعی مانند رستوران، کافی‌شاپ و اتاق‌هایی مجهز با سرویس بهداشتی دارند.
• خانه‌های روستایی: برای اقامت در منطقه زیبای هجیج می‌توانید روی خانه‌های محلی این روستا هم حساب کنید. برخی از افراد این روستا خانه‌های خود را به مهمانان اجاره می‌دهند.

امکانات رفاهی روستای حجیج کرمانشاه

حدس می‌زنیم با دیدن عکس روستای هجیج در کرمانشاه تصویری از یک منطقه بی‌آب‌وبرق با امکانات بسیار محدود در ذهنتان نقش می‌بندد. برخلاف این تصور باید بگوییم هجیج از خدمات و امکانات رفاهی قابل‌قبولی نظیر سوپرمارکت، پارکینگ، داروخانه، درمانگاه، رستوران و کافی‌شاپ برخوردار است.

جاهای دیدنی کردستان نزدیک روستای هجیج

از شگفتی‌های روستای هجیج که دیدن کنید، سری هم به جاذبه‌های گردشگری اطراف آن بزنید. در مجاورت با این روستا دیدنی‌های مهمی جا خوش کرده‌اند که بازدید از آن‌ها برای گردشگران خالی از لطف نیست. این جاذبه‌های مهم عبارتند از:

• دریاچه زریوار: از جاذبه‌های مهم منطقه اورامانات در فاصله 25 کیلومتری هجیج است که امروز از آن به عنوان زیستگاه اصلی بسیاری از گیاهان و جانوران یاد می‌شود.
• روستای اورامانات: روستایی با قدمت 40 هزارساله است که معماری شبیه به معماری هجیج دارد. لطف دیدن این جاذبه با حرکت‌کردن در جاده اورامان روستای هجیج دوچندان می‌شود.
• آبشار نودشه: از آبشارهای مهم شهرستان پاوه است که در روستای نودشه و در دل صخره‌های سنگی قرار دارد.
• گوردخمه روانسر: از معروف‌ترین گوردخمه های کرمانشاه که در شمال استان و در فاصله 86 کیلومتری این روستا واقع شده است.
• غار قوری قلعه: شگفت‌انگیزترین غار ایران است که نظیر آن در کل آسیا وجود ندارد. قدمت این غار رازآلود به 65 میلیون سال پیش می‌رسد.

عکسی از غار قوری قلعه

تفریحات روستای هجیج کردستان برای گردشگران

در روستای هجیج پیوندی دلنشین و تکرارنشدنی را با طبیعت تجربه خواهید کرد. دیدن مناظر سرسبز و زیبا، شنیدن صدای روح‌نواز چشمه‌ها و آبشارها و ملاقات‌کردن با خانه‌های پلکانی پر از عشق این روستا تجربه‌ای بدیع از طبیعت‌گردی را برایتان رقم می‌زند. البته به این لحظات جذاب می‌توانید پرسه‌زدن میان کوچه‌‌های سنگ‌فرش‌شده روستا و معاشرت با مردم خوش‌قلب آن را هم اضافه کنید.

اگر اهل کوهنوردی باشید، کوه‌های بلندقامت شاهو بهترین فرصت برای تجربه این تفریح ناب خواهد بود. در اطراف این روستا نیز مکان‌های برای زدن چادر هم وجود دارد که می‌توانید برای داشتن پیک‌نیکی جانانه با خانواده روی آن حساب کنید. در آخر این را به خاطر داشته باشید که عیش سفر به روستای زیبای هجیج تنها با داشتن دوربینی مجهز کامل می‌شود.

غذاهای سنتی روستای هجیج کرمانشاه

برای برخی از گردشگران بخش جذاب شکم‌گردی اولویت مهم‌تری در سفر دارد. خبر خوب برای این گروه از افراد این است که روستای هجیج با منویی جذاب از غذاهای خوشمزه محلی به استقبال شما خواهد آمد. از معروف‌ترین این غذاها کوفته هجیجانه، ترخینه و خورشت قسقوان است که طبخ آن تابستان و زمستان نمی‌شناسد. بنابراین، در هر فصلی از سال که مهمان اهالی باصفای این روستا شوید، می‌تواند مزه دلچسب این غذاها را امتحان کنید.

کباب بلبر و نان‌تافتونی این منطقه هم از دیگر غذاهایی است که تنها رایحه خوش آن هوش از سر شما می‌برد. البته برای چشیدن طعم این دو غذای سنتی لذیذ و دلچسب باید راهی روستای بلبر شوید. این روستا تا منطقه هجیج فقط 30 دقیقه فاصله دارد.

بهترین رستوران ها و غذاخوری های روستای هجیج

در منطقه هجیج 3 رستوران معروف با نام‌های رستوران هجیج، بل و هورمان وجود دارد که خاطره‌ای منحصربه‌فرد از شکم‌گردی را برای شما رقم می‌زنند. در این رستوران‌ها منویی جذاب و کامل از غذاهای سنتی و محلی سرو می‌شود.

روستای هجیج؛ ماسوله سنگی ایران

بسیاری از روستاهای ایران به لطف داشتن تاریخی کهن، طبیعتی بکر و دست‌نخورده و فرهنگی غنی، در فهرست بهترین جاذبه‌های دنیا جا خوش می‌کنند. یکی از خاص‌ترین این روستاها که تصاویر زیبایش برای همیشه در خاطرتان ثبت می‌شود، روستای هجیج کرمانشاه است. ما گفتنی‌ها را در مورد این روستا گفتیم. حالا دیگر با شگفتی‌های این جاذبه فقط به اندازۀ خرید بلیط هواپیما کرمانشاه و بستن چمدان فاصله دارید. احتمالا بعد از سفر به این نقطه از ایران خاطرات جذابی برای روایت‌کردن خواهید داشت. ما منتظر شنیدن تجربیات‌ ناب‌تان از روستای باصفای هجیج هستیم.

سوالات متداول:

1. روستای حجیج کجاست؟

این روستا در استان کرمانشاه و در فاصله 34 کیلومتری با شهرستان پاوه قرار دارد.

2. جاذبه‌های دیدنی حجیج کدام است؟

خانقاه، مسجد جامع، سد روستای هجیج، چشمه بل، ارتفاعات شاهو، حوض پیر، رودخانه سیروان و کوسه هجیج از جاهای دیدنی این روستا هستند. 

3. بهترین زمان سفر به هجیج چه موقع است؟

بهار و پاییز بهتر فصل سفر به هجیج است.