کلیسای وانک دیدنی ترین جاذبه اصفهان

اصفهان شهر هزار جاذبه متنوع گردشگری است از طبیعت کویری منحصربفرد تا شاهکارهای معماری. محله جلفا یکی از زیباترین کلیساهای ایران را در خود جای داده است. در کنار مسجد شیخ لطف الله، چهل ستون و مسجد امام، کلیسای وانک دیدنی ترین جاذبه اصفهان است. کلیسایی با فضایی معنوی و هنرمندانه که هر گردشگری را شیفته می کند.

کلیسای وانک

کلیسای وانک پس از مهاجرت جمعیت ارمنیان به اصفهان ساخته شد. این کوچ بزرگ برای نجات از دست سپاه عثمانی با کمک شاه عباس صورت گرفت. با ورود این جمعیت به اصفهان، شاه عباس اجازه تاسیس کلیسا را به ارمنیان داد تا احترام خود را نسبت به آنها نشان دهد. زمینهای جنوب زاینده رود در اختیار آنها گذاشت و ساخت کلیسا به عنوان اولین ساختمان مذهبی ارامنه آغاز شد. معروف است که ملکه مادر شاه عباس حامی ارامنه بود. شروع تا پایان ساخت کلیسا نزدیک 9 سال زمان برد. نام اصلی کلیسا آمنا پرکیج یا سن سور است که از کلیسای قدیمی ارامنه در جلفای ارس  اقتباس شده است. نام کنونی وانک صرفا به معنای صومعه و نیایشگاه است. خرید بلیط هواپیما در اردیبهشت ماه، بهترین زمان برای بازدید از وانک را برای شما فراهم می کند.

معماری کلیسای وانک

معماری کلیسای وانک 

ساختمان های مذهبی ارمنستان عموما از سنگ ساخته می شوند اما معماران ارمنی در اصفهان چون به آن نوع سنگ دسترسی نداشتند، از آجر در ساخت وانک استفاده کردند. این شروع شکل جدیدی از معماری کلیسا در آن دوران بود. در ساخت کلیسا از معماری کلیسای سنت استپانوس الهام گرفته شده است. همچنین استفاده از کاشی و تزیینات گچبری برای اولین بار در وانک استفاده شده است. تاثیر معماری اسلامی اصفهان را روی وانک در گنبد آن می توان مشاهده کرد.

مجموعه بزرگ وانک که از محبوب‌ترین جاهای دیدنی اصفهان به شمار می‌رود در حال حاضر از چندین قسمت اصلی تشکیل شده است:

ورودی، موزه کلیسای وانک، چاپخانه وانک، برج ناقوس، بنای یادبود ارامنه، کتابخانه، بخش اداری، محل سکونت اسقف و تالار اجتماعات.

پلان کلیسای وانک

پلان عموم کلیساها به صورت مستطیل یا مربع ساده است. پلان کلیسای وانک هم طبق این قاعده ساخته شده است. در نماز خانه اصلی کلیسا دو بخش اصلی دارد :شبستان بنا و گنبدخانه. در گذشته مراسم و سرودهای مذهبی در این محل انجام می شد. استفاده از  کاشی چند رنگ در بدنه نمازخانه را فرا گرفته است. فضای گنبد مرکزی با تصاویر مذهبی نقاشی شده است. این تصاویر همه از کتاب مقدس انجیل الهام گرفته شده اند. پرده بزرگ نقاشی روز رستاخیز معروفترین نقاشی این بخش است. محراب کلیسا هم با تصویر حضرت مسیح تزیین شده است.

کلیسای وانک و نقاشیهای گنبدخانه

موزه کلیسای وانک

موزه کلیسای وانک در اواخر قرن 19 به مجموعه اضافه شد. بیشتر آثار آن اهدایی از طرف مردم بوده و نشانی از تاریخ ارامنه ایران را با خود همراه کرده است. یکی از جذابیتهای خاص این موزه نگهداری انواع انجیل و پوشش رهبران مذهبی ارامنه است. جالب است بدانید ارامنه اولیه جلفا قبل از سایر فرقه های مسیحی توانستند حق شهروند ایرانی را به دست آورند. ز معروفترین آثاری که در موزه وانک، تار موی دختری جوان است که جمله‌ای از کتاب تورات را به زبان ارمنی بر روی آن درج شده است. برای این اثر که با الماس نوشته شده باید  از میکروسکوپ استفاده کنید.

در مورد اصفهان بیشتر بخوانید:
زیباترین هتل خاورمیانه هتل عباسی

چاپخانه وانک

خاچاطور کساراتسی برای اولین بار ماشین چاپ را به ایران وارد کرد. نتیجه یک سال تلاش خاچاطور، اولین کتاب چاپی کلیسای وانک به نام زبور داود بود. با نشر این کتاب، چاپخانه وانک نخستین صنعت چاپ امروزی در خاورمیانه را آغاز کرد. برای دوستداران کتاب دیدن ادوات چاپ قدیمی خالی از لطف نیست.

برج ناقوس

پخش صدای ناقوس در ایران دوران صفوی ممنوع بود. به مرور که ارمنیان اصفهان با مردم شهر ارتباط نزدیکی پیدا کردند، اجازه نواختن ناقوس پیدا کردند. برای همین برج ناقوس مانند سایر کلیساها در ساختمان اصلی قرار ندارد. ناقوس کلیسای یوحنا هم درست به همین صورت است. زنگ برج نیز از طرف هوردانانیان نقاش معروف ارمنی به کلیسا اهدا شد.

بنای یادبود ارامنه وانک

بهار هر سال 24 آوریل، مراسم شهدای ارامنه برگزار می شود. در گوشه ای از مجموعه وانک بنای یادبوی نیز ساخته شده است. این بنای یادبود درسال 1975 به منظور پاسداشت کشتار ارامنه ایجاد شد. معمار این اثر  آلبرت عجمیان است.

کتابخانه وانک

کتابخانه وانک نیز مانند موزه اواخر قرن 19 تاسیس شد. این کتابخانه گنجینه ای سی هزار جلدی از کتابهای ارمنی زبان، فارسی و... بهترین مرکز آرشیو ارمنیان ایران محسوب می شود.  نسخ و کتابهای قدیمی این کتابخانه روی پوست نوشته شده است. 

وانک نماد محله جلفا

آنها که زمانی ساکنین جلفای قدیم در مرز ایران و ارمنستان بودند، به تدریج محله جلفا را شکل دادند. جلفای جدید با شمایل نو، نمادی از زندگی تازه ارمنیان در اصفهان شد. تا مدتها محله ارامنه فقط جای زندگی ارمنیان بود و غیر از زرتشتیان کسی اجازه سکونت در محله جلفا را نداشت. به محض ورود به محله جلفا، چشم انداز کلیسا با گنبد و برجهایش از دور پیداست. اگر در فصل بهار بلیط هواپیما اصفهان بخرید و عازم این شهر شوید، زیبایی های جلفا در این زمان دو برابر است. جلفای امروز یکی از بهترین محلات شهر است که با کافه های متنوع، فضای شهری دلنشینی برای گردش شبانه ایجاد می کند.

کلیسای وانک در سفرنامه ها

در زمانی که خبری از بلیط چارتر هواپیما نبود و سفر به اصفهان هدف بسیاری از جهانگردان بود. سیاحان و جغرافدانان معروف از دوران صفوی و قاجار از این اثر باشکوه دیدن کردند. دیولافوا، هنریش بروگش، چریکوف، تاورنیه و کروسینسکی... در کتابهای خود به توصیف معماری وانک، مردم ارمنی شهر و محله جلفا پرداخته اند. شما هم به عنوان گردشگر می توانید در کریسمس به این جلفا و کلیسای وانک سر بزنید و از نزدیک آیین و رسومات ارمنیان ایران را ببینید و سفرنامه تصویری تهیه کنید. 

کلیسای وانک در سفرنامه های صفوی و قاجار

ساعت بازدید کلیسای وانک

کلیسای وانک در محله میدان بزرگ جلفا قرار دارد. ساعت بازدید این مجموعه از ساعت 8 تا 17 است. غیر از وانک می توانید از کلیساهای مختلف محله جلفا مانند کلیسای بیت لحم، کلیسای میناس، کلیسای گئورگ و کلیسای سرکیس مقدس دیدن کنید. 

اگر به بازدید از کلیساهای ایران علاقه‌مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم سری هم به کلیسای سنت استپانوس در تبریز بزنید.